Berghutten Zwitserland

• Pass dal Fuorn, Ofenpass pashoogte

De 2149m hoge Ofenpass (Reto-Romaans: Pass dal Fuorn) in kanton Graubünden verbindt Zernez in het Oberengadindal met Sta. Maria in het Müstair dal (Val Müstair). Zernez (1473m) ligt aan de Inn (En) en in Zernez bevindt zich ook het bezoekerscentrum van het Zwitsers nationaal park. Aan de rand van het dorp staat een woontoren uit de 13e eeuw dat rond 1550 nog werd bewoond. Daarna werd de woontoren verlaten, raakte het  in verval en werd rond de 17e eeuw overgedragen aan de gemeente. Het heeft toen verschillende functies gehad zoals: gevangenis, magazijnopslag voor geld, munitiedepot en de ruimte heeft tevens gediend als opslag voor documenten. In 1960 kwam het in privé bezit en werd in 1961 en 1987 volledig van binnen en van buiten gerestaureerd. 

• Zernez

In Zernez staan nog enkele mooie beschilderde Engadinerhuizen. Vanuit Zernez rijden we door het stroomgebied van de Spöl rivier gestaag bergopwaarts door Val dal Spöl een dichtbebost gebied met weinig uitzicht. Ova Spin, het eerste bergdorp van betekenis op de Ofenpass, is de toegangspoort naar het nationaal park van Zwitserland. Een mooie wandeling dwars door het nationaal park met weinig hoogteverschil, zo rond de 200 hoogtemeters, voert van Ova Spin P1 naar P6 op Il Fuorn. Doorwandelen naar pashoogte kan ook maar het laatste gedeelte gaat over een wandelpad vlak langs de doorgaande weg. Bij Punt la Drossa, iets voor Il Fuorn, slaat een zijweg rechtsaf door een 3km lange tunnel naar het Gallo dal (Val del Gallo). Langs het Livignomeer gaat de rijbaan verder door het Livignodal in Italië naar de Berninapass (Passo del Bernina) in Zwitserland. De Spöl rivier komt van het Livigno meer. 

• Rivierbedding Ova dal Fuorn

Wij rijden stroomopwaarts langs Ova dal Fluorn, dat uiteindelijk uitmondt  in de Spöl, en bereiken Gasthaus Buffalora. De rivierbedding bij het restaurant is bijna leeg zo medio eind september, hier zal de komende maanden zeker nog wel verandering in komen gezien de brede bedding. Daarna bereiken we pashoogte Pass dal Fuorn oftewel Ofenpass op zijn Duits. Tschierv is het eerste dorp na pashoogte, de weg is aanzienlijk steiler en gaat door enkel haarspeldbochten. Vervolgens rijden we naar Santa Maria Val Müstair in het gelijknamig dal, waar de meerderheid het Reto-Romaans dialect (Jauer genaamd) nog spreekt. Het 17e -eeuws Jauer-Haus (Chasa Jaura) staat in Valchava iets voor Santa Maria Val Müstair hier is ook het streekmuseum gevestigd. Santa Maria Val Müstair is een belangrijk verkeersknooppunt, de Ofenpass, Umbrailpass en de rijbaan vanuit Bolzano in Italië zijn de toegangswegen naar het dorp. Samen met de Flüelapass en Vereina-treintunnel is de Ofenpass de voornaamste verbinding tussen Chur en Bolzano in Italië. De pas wordt dan ook in de winter sneeuwvrij gehouden. Blikvanger in Santa Maria Val Müstair is de dorpskerk uit 1492. 

Sta. Maria – Aual Claif - Sta. Maria is een rondwandeling van ca. twee uur langs historische irrigatiekanalen. Niet alleen in Wallis maar ook hier in het droge Val Müstair kan het zomers behoorlijk warm worden. De weide- en landbouwgronden moeten in deze droge periode, net als in Wallis, ook hier kunstmatig beregend worden. In de 14e eeuw barste er een hevige strijd los om het gebruik en nuttigen van dit water. Het zgn. waterrecht werd ingevoerd en het nuttigen werd aan strenge regels verbonden. Door de eeuwen heen werd er een waterleidingnet aangelegd en zijn de irrigatiekanalen (Reto-Romaans: Aual) verwaarloosd. Dankzij het initiatief van de landbouwstichting en het Natuurpark Biosfera Val Müstiar zijn enkele irrigatiekanalen gesaneerd. Ook is er een boek uitgegeven over de irrigatiekanalen met interessante verhalen en de geschiedenis van het waterrecht zoals dat vroeger gold. Meer informatie is te vinden onder de volgende link: www.biosfera.ch.

• Val Mustair Santa Maria

We vervolgen de reis en rijden richting Bolzano (Italië) naar het laatste dorp van het dal voor de grensovergang, Müstair in het Müstairtal. De kloosterkerk St. Johann nodigt ons uit voor een bezoek waar we een onvergetelijke reis maken door de 12e eeuw. De kloosterkerk dateert uit de 8e eeuw en is sinds 500 jaar ook de parochiekerk van Müstair. In de kloosterkerk bevinden zich romaanse wandschilderingen maar ook Karolingische fresco’s die eind 19e eeuw herontdekt zijn. De fresco’s zijn van 1947-1951 volledig zichtbaar gemaakt. De Karolingische periode duurde van 751 tot 987. De naam is afgeleid van Karel de Grote. Vandaar dat een stenen afbeelding van Karel de Grote ook naast het hoofdaltaar aan een van de pijlers hangt, Karel was ook de grondlegger van het klooster. Het hoofdaltaar was men tijdens ons bezoek aan het restaureren.  

• Klooster St.Johann Val Mustair

Het Benedictijnerklooster van St. Johann is te bereiken door de kloosterpoort links van de dorpskerk. Het klooster heeft 2 toegangspoorten en een mooie binnenplaats. De andere kant van het klooster grenst aan een boerenerf. Het is een levend cultuurgoed omdat het al vanaf de 12e eeuw onafgebroken door Benedictijnse nonnen wordt bewoond.

Maar Val Müstair heeft buiten Biosfera Val Müstair (een regionaal natuurpark van nationale betekenis dat samen met het Zwitsers nationaal park het eerste hoog Alpine UNESCO biosfeerreservaat van Zwitserland is) meer te bieden. Onze viervoeters mogen, ook aan de lijn, niet mee in het nationaalpark. Bovendien is overnachten (ook campers) in het park en op de parkeerplaatsen langs de Ofenpass ten strengste verboden. Voor gasten worden speciale themawandelingen en projecten door dit parkgebied aangeboden, onder begeleiding van een ervaren parkbeheerder. Of het nu gaat om een stadswandeling met gids, een historische militaire wandelroute, of een wandeling met een prachtige zonsopkomst op de 3000m hoge Rötelspitze, met de activPass (die u krijgt van de gastheer of gastvrouw waar u verblijft) zijn vele voordelen te behalen. De activePass is geldig in het vakantieregio Scuol, Val Müstair als ook in het Samnaun-dal. M.a.w. in het Müstair dal is er voor elk wat wils.