Berghutten Zwitserland

Onder Regio Thun beschrijven we niet alleen de 56 km lange Panorama Rundweg Thunersee, maar komen ook de wandelingen Interlaken-Leissigen, Leissigen-Spiez, Spiez-Thun, Interlaken-Merligen en de Ruïne Weissenau aan bod. Neuhaus Golf- en Strandhotel alsmede de Niederhorn, Beatenbucht-Sigriswil, Merligen, Sigriswil, Justistal, en Sigriswil-Thun. Schloss Hünegg Hilterfingen en Hilterfingen aan de noordzijde van het meer wordt hier ook beschreven. Ten oosten van Thun de Schallenbergpas en Heiligenschwendi-Cholereschlucht. Ten westen van Thun hebben we het Naturschutzgebiet Augand, Stockental en de Gurnigelpass. Met andere woorden leuke plekjes met interessante uitstapjes rondom de Thunersee.

• Hangbrug over Guntebach/Gummischlucht

In de bestaande 56 km lange Panorama Rundweg Thunersee ontstaat de komende jaren een unieke wandelroute, verschillende kloven op deze route zullen d.m.v. hangbruggen worden verbonden. 95 Procent van de route is al gerealiseerd, verschillende kloven kunnen nu alleen nog worden overwonnen door steile afdalingen en stijgingen; te weten de Cholereschlucht (Heiligenschwendi), de Riderbach (Oberhoven) en de Sundbach (Beatenberg). Gerealiseerd en geopend in 2011-2012 zijn de hangbruggen bij Spissigraben nabij Leissigen en de Gummischlucht nabij Sigriswil, waarbij deze laatste brug mede is aangelegd voor schoolgaande kinderen, het verbindt nl. de dorpen Aeschlen en Sigriswil met elkaar. Bovendien is de 1.20 meter brede voetgangersbrug toegankelijk voor rolstoelgebruikers en kinderwagens, om de kosten te drukken kost een brugkaartje hier CHF 8.00 (2012). Strättligsteg over de Kander werd in 1967 al gebouwd.

• Hangbrug Spissibach

Door het plaatsen van hangbruggen ontstaat er een lange afstandswandeling met een gering hoogteverschil, ca. 200-400 hoogtemeters boven de Thunersee. Aan de Noordzijde van de Thunersee voert de wandelweg door een prachtig berglandschap, met zicht op de Thunersee en adembenemende Berner Alpen. De minder spectaculaire zuidzijde biedt o.a. uitzicht op de Thunersee, Niederhorn het Justistal en de Sigriswilgrat. De panoramaweg doorkruist in totaal zeven ravijnen rondom de Thunersee.

Om u een indruk te geven van de reeds gerealiseerde hangbruggen volgen hieronder nog enkele technische gegevens van de bruggen.

Panorama brug Leissigen heeft een lengte van 144m, is 1.20m breed, hangt 60 meter boven het ravijn, heeft een eigen gewicht van 25 ton en mag maximaal tot 45 ton worden belast (ca. 600 personen). Panorama brug Sigriswil heeft een lengte van 344m, is eveneens 1.20 m breed, hangt 182m boven de Gummischlucht, heeft een eigengewicht van 51 ton en mag tot 102 ton worden belast. Verder informatie kan men vinden onder; http://www.brueckenweg.ch/de/.

• Blumlisalp Thunersee

Vanzelfsprekend hoeft men de totale wandeling niet in één etappe te wandelen, deze lange afstandswandeling leent zich uitstekend om in gedeeltes te wandelen, bovendien zijn er combitickets te koop bij de BLS; http://bls.ch/de

Om u een indruk te geven van de afstanden en wandeltijden volgen hieronder nog enkele etappes met afstand en richttijden;

Thun - Sigriswil 12 km = 4h 45min;
Sigriswil - Interlaken 17 km = 4h 45min;
Treinstation Interlaken (West) - Spiez 20 km = 5h 50min;
Spiez - Thun 14km = 3h 45min. 
 

Pas wanneer de gehele rondweg met hangbruggen gerealiseerd is volgen verdere gegevens. Eventueel kunnen bestaande wandelingen gezocht worden onder de volgende link; Karte Wanderland Schweiz (schweizmobil.ch). Door te scrollen kan men de kaart inzoomen en de desbetreffende wandeling eventueel printen. Gedeelten van deze Panorama-Rundweg Thunersee zijn elders op deze site te vinden.

• Panoramabrucke Beatenberg/Sundgrabe

P.S. Augustus 2017 werd de 80m lange stalen hangbrug over de Sundgrabe (iets ten oosten van de Beatenberg) geopend. Deze 250’000 Franken kostende hangbrug bevindt zich slechts 31 meter boven de rivierbedding en is in een record tempo van slechts vier maanden gebouwd. Vanaf Sundlauenen is de hangbrug eenvoudig te bereiken. In slechts 15 min gaat een steil wandelpad langs de Sungrabe bergopwaarts richting Ruchenbühl, vanwaar we een prachtig uitzicht hebben op Mönch en Jungfrau (bij helder weer). Let op: in Ruchenbühl de hangbrug blijven volgen. Een rondwandeling over Schwendi duurt ca. 30 minuten, ook kan men via de Beatus-Höhlen of een verkorte route via Weid terug naar Sundlauenen.

De andere hangbruggen te weten: Thun, Hilterfingen, Oberhofen en Beatushöhlen laten nog even op zich wachten, waarbij het zo goed als zeker is dat de hangbrug bij Oberhofen er niet komt. Het merendeel van de bevolking is tegen, de Oberhofeners blijven bij hun standpunt en dulden hier geen hangbrug.

• Aarekanaal Lutschera

Deze wandeling Interlaken - Leissigen (deel van de Panorama Rundweg Thunersee langs de zuidoever van de Thunersee) begint bij het treinstation Interlaken-West (563m), waar we de aanwijzing Unterseen aanhouden. In Unterseen volgen we de bordjes wandelweg en gaan tussen de Aare en het Aarekanaal richting Spiez. Mocht je aan de verkeerde zijde van de Aare wandelen, geen nood want beide wegen komen aan het eind van het kanaal samen en gaan via de autorijbaan, bij afslag Interlaken-West, onder het viaduct door naar de ander zijde richting Spiez. Onder het viaduct is duidelijk een hangplek voor jongeren, via de wenteltrap bereiken we de rijbaan, een klein stukje gaat het langs de rijbaan, maar achter de vangrail.

Vervolgens gaan we dan weer rechts naar beneden. Het is een wirwar van viaducten en wegen met daartussen nog een keer de spoorlijn maar als de bordjes wandelweg en Spiez worden gevolgd dan kan het niet mis gaan. Dan wandel je weer terug richting Interlaken waar het wandelpad na een honderdtal meters rechts afbuigt onder al weer een viaduct door en langs de spoorlijn en dan vervolgens richting Spiez. Over de rotonde (afslag Interlaken-West) gaat het dan links van de rijbaan eindelijk klimmend het bos in. Inmiddels staan de plaatsen Därligen, Leissigen en Spiez duidelijk aangegeven. Het Leewald laten we links liggen en wandelen rechtdoor het bos in, iets boven de rumoerige verkeersweg. Op een gegeven moment gaat het voor Riedstei zelfs over de parkeerplaats en wandelen we vervolgens over het brede bospad weer richting bos.

• Thunersee

Als je denkt dat je eindelijk de rijbaan hebt verlaten dan heb je het mis, met Därligen in het vizier wandelen we nu al twee uur langs het denderend verkeer. Bij Riedbrunne bereiken we dan de afslag naar Därligen(605m), volgen dan de aanwijzing naast het viaduct en gaan richting de Meielisalp en Krattigen. Ook de “Panorama Rundweg Thunersee” staat inmiddels aangegeven. We blikken nog even terug naar Därligen en de rumoerige autobaan en wandelen eindelijk de stilte in. Over het asfaltstraatje gaat het bergopwaarts, het lawaai van de auto’s heeft plaats gemaakt voor het geklingel van de geitenbellen. Vervolgens gaat het over een smal bergpad naar beneden over de glooiende hellingen in dit gebied. We passeren bergbeekjes en genieten van het weidse uitzicht over de Thunersee.

• Rode Wouw

Niet veel later bereiken we de Meielisalp (801m). Over de almen en achter het vakantie- en Seminarhotel op de Meielisalp wandelen we richting de hangbrug. We fotograferen nog een aantal bloemen en staan voor we er erg in hebben al bij de hangbrug over de Spissibach. De hangbrug is er een van de velen rondom de Thunersee. Panorama Rundweg Thunersee is een project dat de komende jaren zal worden gerealiseerd en dat tientallen miljoenen franken kost. Panoramabrücke Leissigen was de eerste voetgangershangbrug die in 2011 gebouwd werd. Hij heeft een lengte van 144m, hangt 60m boven het ravijn, en kan een totale belasting aan van 45 ton, de brug zelf weegt 25 ton. Andere bruggen zullen aan de noordzijde van de Thunersee gebouwd worden, in 2014 is er alleen de brug bij Sigriswil, die in 2012 werd opgeleverd.

Over de hangbrug besluiten we om via Ried terug te wandelen richting Leissigen de lucht betrekt en we vertrouwen er niet op dat het droog blijft. Krattigen was het einddoel maar dat is het mooie aan deze panoramaweg dat je er op elk moment de wandeling kunt afbreken. Totaal heeft deze wandeling ca. vier uur in beslag genomen. Tijdens de afdaling richting Leissigen fotograferen we nog een rode wouw, de roofvogel heeft een spanwijdte van ruim 1,5m. Niet veel later bereiken we Leissigen waar we met de trein terug gaan naar Interlaken-West.

• Station Leissigen

Het volgende wandeltraject van de rondwandeling om de Thunersee beginnen we waar we vorige keer zijn geëindigd nl. de hangbrug boven Leissigen. De LAW “Panoramarundweg Thunersee” kan men zoals gezegd op elk willekeurig moment beëindigen, maar waar wij de wandelroute de vorige keer hebben beëindigd was geen slimme keuze. Ruim 200 hoogtemeters moeten worden overwonnen om vanaf ons vorige eindpunt het volgende traject weer te beginnen. In Leissigen parkeren we de auto en wandelen naar het dorp waar de hangbrug staat aangegeven. Het ligt in de bedoeling om van Leissigen naar Spiez te wandelen hetgeen ca. 3uur staat aangegeven. Leissigen-Krattigen 1.30uur en Krattigen-Spiez 1.20uur. Maar gezien de temperatuur zullen we er zeker langer over doen. In het dorp gaat het tussen de woningen, in een smal steegje, gelijk steil bergopwaarts richting Äbnitweid, dat we in ruim een half uur bereiken.

 

• Faulensee haven

De boerenschuren waar we vorige keer geëindigd zijn hebben we snel gevonden. Gestaag gaat het dan boven Ried verder bergopwaarts en tussen de bomen is het aangenaam wandelen. Dat kan niet gezegd worden over het natte  gedeelte boven het Rüggerwald en net onder het Lammweid. Daar worden we letterlijk en figuurlijk lek geprikt door de muggen. Op Schupfweid komen we het bos uit, en passeren een bergbeek en wandelen over het asfalt pad richting Rossweid. Na Rossweid gaat het weggetje over in een bospad. Na Guppeholz wandelen we Krattigen binnen, tussen de woningen is het warm, zeer warm. Een aantal skulpturen komen we tegen op deze wandeling. De beelden zijn van het 1,5 km lang traject “Skulpturenweg Krattigen Kunst & Kultur”. Over de pas gemaaide akker bij Güetital wandelen we onder de autoweg en spoorbaan door en bereiken Faulensee-haven aan de Tunersee. Langs de Thunersee via Faulensee-strandbad, Faulensee en Bürg-Faulensee bereiken we Spiez, waar we de trein nemen richting Leissigen en we terugkijken op mooie maar zeer warme dag.

• Spiez

Het volgende traject wandelen we van Spiez naar Thun, de ruim 14km lange wandeling staat 3.30uur aangegeven. De auto hebben we in Thun geparkeerd en zijn met de trein naar Spiez gegaan. We wilden bij de plaatselijke VVV nog enige informatie inwinnen en stonden verbaasd te kijken. De medewerkster wist totaal niets van de LAW “Panoramarundweg Thunersee”, sterker nog, ze had er nog nooit van gehoord, er was dus ook geen prospect van de wandeling. We wandelen richting het zwembad waar we de wandeling de vorige keer beëindigd hebben. Vervolgens gaat het via Schloss-Spiez naar de Spiezerberg. Op de Spiezerberg hebben we voordat we het bos ingaan, over de wijnhellingen kijkend, een prachtig uitzicht op Spiez. Onder de rijbaan en spoorbaan door wandelen we verder richting Thun. Over vele boomwortels en door het Eggliwald, gaan we bij Ried rechtsaf richting Einigen.

 

• St. Michael Kerk Einigen

De kerk van Einigen is idyllisch gelegen aan de oever van de Thunersee. De voormalige bedevaartkerk wordt voor het eerst genoemd in 1228, de kerk is gewijd aan ST. Michael. De bestaande kerk dateert uit 10e tot 11e eeuw. Onder de huidige kerk liggen nog restanten van een vorige kerk die dateren uit de 7e eeuw. De kerk van Einigen is één van de moederkerken rondom de Thunersee, de zgn. “twaalf Thunerseekirchen” die allen meer dan 1000 jaar oud zijn. Drie van de vier klokken van de kerk van Einigen worden nog steeds met de hand geluid. De kerk van Einigen is een bedevaartsoord en bovendien is het een geliefde kerk om in te trouwen. Voor de huwelijksdag moet er wel even diep in de buidel worden getast, voor de leden van de kerk valt het nog wel mee die betalen Fr. 400.00 voor 1 ½ uur, niet leden betalen voor dezelfde tijd maar liefst Fr. 1500.00 buiten de predikant en organist om. De kerk van Eigenen biedt plaats aan ca. 70 personen. In de kerk valt ons direct de trapopgang naar de klokkentoren,  het oude doopvont en  de figuren in de vloer waarvan we de betekenis niet hebben kunnen achterhalen op. De met houtsneden versierde kansel wordt nog steeds gebruikt en aan het prachtige sluitwerk van de kerkdeuren is te zien dat het door een vakman is vervaardigd.

 

• Station Einigen

Wij passeren het oude treinstation van Eigenen dat omgebouwd is tot privébezit. En over de rijbaan en spoorbaan komen we aan bij de Strättligsteg over de Kander. Over de loopbrug wandelen we Gwatt, eén van de voorsteden van Thun binnen. Boven het stadsdeel pronkt de Strättligburg met Strättligturm, dat dateert uit de 13e eeuw. De ruïne was ooit het bezit van de Freiherren von Strättligen die ook slot Wimmis bezaten. In 1332 kwam het slot in handen van de Berner, die er in 1699 een Pulverturm naast bouwden. Het stadsdeel uitwandelend bereiken het natuurreservaat Gwattlischemoos. Het natuurgebied is in de Thunersee afgebakend met houten palen, om vaarrecreanten te weren en beschadiging te voorkomen aan de rietkragen. Verder landinwaarts wordt het gebied drassig en gaat het over in een hoogveengebied, waar een mooie flora en fauna is ontstaan.  Aan de oever van de Thunersee wandelen we verder; langs het theater waar de Thunerseespiele plaatvinden, het Schadau park met oudste panoramamuseum en het slot Schadau dat gerenoveerd wordt.

 

• Kerk Scherzlingen Thunersee Maria hemelvaart

Achter het slot Schadau staat de Scherzlingen kerk van Thun. Wederom een van de moederkerken rondom de Thunersee, de zgn. “twaalf Thunerseekirchen”. De kerk werd voor het eerst genoemd in een document uit 762. Het is zeker de moeite waard deze kerken te bezoeken. Elk van deze kerken rondom de Thunersee is fascinerend en doet ons versteld staan van de verscheidenheid in kerken. Deze kerk heeft nog vele oude fresco’s op de wanden, pas  na de laatste renovatie in 2002/03 werden de fresco’s achter het koor ontdekt. De kerk is geweid aan “Unsere liebe Frau”. Wij beëindigen hier onze wandeling waarna we nog even lekker nagenieten op een terrasje in de stad.

• Unterseen

Een charmant historisch dorp tussen de hoge bergen dat is Unterseen, gelegen aan de turquoiseblauwe Thunersee. Unterseen heeft een historisch oud stadsgedeelte, een oud centrum en buiten de stad de eeuwenoude ruïne Weissenau. Ruïne Weissenau is een overblijfsel van het kasteel dat uit de 12e eeuw stamt, gelegen aan de monding van de Aare rivier die uitmondt in de Thunersee. Midden in het historisch stadje is de Stadthausplatz met stadshuis en de lokale kerk.

• Kerk Unterseen

De kerk behoorde oorspronkelijk met Ringenberg en Habkern tot de kerkgemeenschap Goldswil. Unterseen kreeg in 1471 een eigen kerkgemeente, in 1674 werd de kerk verwoest door brand en daarna gelijk weer herbouwd. In 1851 werd het verwoest door hevige sneeuwval, ook hierna volgde wederopbouw. De toren in laat gotische stijl is nog de oorspronkelijke toren van 1471. De grondslag van het slot van Unterseen komt uit 1279 de bouw daarentegen kwam pas op gang in 1656. Een informatiebord naast het kasteel Unterseen geeft duidelijkheid hierover. In de stad vindt u regelmatig theatervoorstellingen, muzikale optredens en de stad heeft zowaar een museum.

• Aarekanaal Interlaken west

Ook de wandeling Interlaken - Merligen (deel van de Panorama Rundweg Thunersee langs de noordoever van de Thunersee) beginnen we bij het treinstation Interlaken-West (563m), waar we de aanwijzing Merligen aanhouden. De wandelroute staat 3.45 uur aangegeven en vertrekt vanaf de aanlegsteiger van de rondvaartboten op de Thunersee. We wandelen nu over de kanaalpromenade, langs het Aarekanaal richting Thunersee waar de Bubenberg richting aanlegsteiger Interlaken-West vaart. De hangplek voor jongeren laten we nu rechts liggen en wandelen rechtdoor richting Merligen. Passeren over de Weissenaubrücke de Aare en komen uit bij Ruïne Weissenau.

• Ruine Weissenau

Ruïne Weissenau is de grootste en best bewaarde kasteelruïne uit de 12e eeuw. Het is gelegen op een voormalig eiland aan de monding van de Aare in Interlaken-Unterseen. In 1893 tijdens de bouw van het Aarekanaal werd het eiland met het vaste land verbonden.

Het keizerlijk kasteel werd gebouwd in opdracht van keizer Frederik Barbarossa, om het goederenverkeer over de bergpassen en het water te controleren. In de 13e eeuw kwam het in handen van de Baronnen van Wädiswil-Unspunnen de zgn. “Freiherren von Wädenswil”. In het jaar 1298 werd het pas schriftelijk vastgelegd in een schrijven onder “Castrum de Wissenowe”. In het jaar 1334 kreeg het klooster van Interlaken het in bezit. Na de reformatie in 1528 kreeg de stad Bern het onder zijn hoede. In 1700 werd het voor het laatst gerenoveerd, daarna raakte het in verval en in 1943 werd het 49ha groot gebied uitgeroepen tot natuurgebied, genaamd Weissenau-Neuhaus. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw valt de ruïne Weissenau onder monumentenzorg.

• Natuurgebied Weissenau

Na het bezichtigen en fotograferen van Ruïne Weissenau vervolgen we de wandeling door het natuurgebied Weissenau-Neuhaus, langs de oever van de Thunersee. We passeren over bruggetjes het moerasdelta en wandelen langs de vogelkijkhut richting Neuhaus. Tijdens de wandeling hebben we een prachtig uitzicht over de Thunersee en omliggende bergtoppen. Informatietafels langs de wandelroute vertellen ons meer over flora en fauna in dit natuurgebied. Niet veel later bereiken we Hotel Neuhaus aan de Thunersee. Het exclusieve Neuhaus golf- & strandhotel is het enige hotel in Interlaken dat aan de oevers van de Thunersee ligt.

• Neuhaus

Het Neuhaus Golf- en Strandhotel kwam voor het eerst in het jaar 1539 voor in een oorkonde. Sporen rondom het hotel doen vermoeden dat er al een onderkomen was rond de vroege middeleeuwen. Het toenmalige “Sust zu Platten”, later het Neuhaus, stond n.l. aan een belangrijke doorgaande handelsroute richting de passen in het Oberhasli, de Lütschenetälern en het verkeer tussen Thuner- en Brienzersee.

Het was in die tijd een belangrijk onderkomen voor handelsreizigers. In 1543 besloten de toenmalige gemeente Aarmühle (nu Interlaken) samen met de baronnen van Unspunnen dat er een nieuw onderkomen gebouwd moest worden. Het fundament en de muren van het huidige hotel dateert uit 1678 en komt dus van een latere renovatie. Iets voorbij Hotel Neuhaus mondt de Lombach uit in de Thunersee. Eeuwenlang trad de rivier regelmatig buiten zijn oevers en verwoestte het de woningen in Neuhaus. Rond 1835 werd er hoofdzakelijk geroeid en met zeilschepen gevaren op de Thunersee en een boottocht van Thun naar Interlaken nam toen 5 uur in beslag. Toen de stoomboten hun intrede deden op de Thunersee werd Neuhaus het eerste stoombootstation aan de Thunersee. In 1872 werd er vanaf Interlaken een spoorlijn gebouwd aan de zuidoever van de Thunersee, die later nog eens werd verlengd tot Thun, de scheepvaart op de Thunersee kwam toen in het gedrang. Neuhaus verloor zijn handelsactiviteiten, gebouwen werden overbodig en de havenactiviteiten kwamen stil te liggen, doordat vervoer per trein eenvoudiger en goedkoper was.

• Neuhaus/Thunersee

De haven werd verbouwd en vulde zich al snel met kleinere vaartuigen. Het Hotel werd in 1936 en 1981 grondig gerenoveerd. Het natuurgeweld van de Lombach heeft voor het laatst in 1999 en 2005 schade aangericht in het hotel en in het dorp, toen de Thunersee door noodweer en hevige regenval 6 meter steeg. We verlaten Neuhaus en wandelen onder de rijbaan door en vervolgen de wandelroute langs de camping Manorfarm (561m) bergopwaarts richting Merligen dat 2 uur staat aangegeven. Bij Gelbenbrunnen komen wandelweg en rijbaan samen en moet er een klein stukje langs de rijbaan worden gewandeld. Via Rossmätteli wandelen we Sundlauenen aan de Thunersee binnen. Het Beatus hotel heeft maandag en dinsdag een rustdag, hier passeren we de rijbaan en wandelen over de pelgrimsweg, steil omhoog richting de Beatushöhlen.

• Beatushohlen

Op Zwölfichrache verandert het wandelpad in een lang trappen- pad, uitgehakt in de steile wanden van de Beatenberg. Na een honderdtal hoogtemeters bereiken we de Beatushöhlen, we blijven de aanwijzing Merligen volgen en genieten nog even van de watervallen onder de Beatushöhlen. De druipsteengrot is zeker een bezoekje waard. Ook fotograferen we nog enige prachtige bloemen, waaronder orchideeën en bereiken niet veel later de steengroeve op Balmholz. Boven de steengroeve kijken we in het diepe ravijn dat men aan het afgraven is. De puinbreker staat op de bodem van het ravijn en grote shovels vullen kiepwagens die het steengruis verder vervoeren. Hier bereiken we ook het hoogste punt van de wandelroute (722m).

We passeren de Budelbach en besluiten om niet door te wandelen naar Merligen dat nog 30 minuten staat aangegeven maar naar de Beatenbucht (15min) te wandelen dit i.v.m. de tijden van het openbaar vervoer waar we op aangewezen zijn om ons terug te brengen naar Interlaken-West. In Beatenbucht aan de Thunersee heeft men dan de keuze om met de bus of per boot terug te gaan naar Interlaken-West.

• Dalstation Niederhorn

“Die Drahtseilbahn” bij Beatenbucht aan de Thunersee brengt al sinds 1889 toeristen naar het 556m hoger gelegen eindstation op de Beatenberg. De bergbaan werd 21 juni 1889 geopend, in 1911 elektrisch aangedreven en in 2004-2005 volledig gerenoveerd. Met een snelheid van 3,2 m/sec bereiken we in 10 minuten Schmocken op de Beatenberg.

In Schmocken (1127m) stappen we over in de opzichtige cabines van de Niederhornbahn en gaan we verder bergopwaarts naar de Niederhorn. In een kleine 15 minuten bereiken we via het tussenstation Vorsess de 807m hoger gelegen Niederhorn (1935m). Het 2,5 km lange traject werd in 1946 gebouwd, vernieuwd in 1995-96 en heropend in 1997. Aangekomen op de Niederhorn staan we middenin een idyllisch alpenlandschap, met het Berner-Oberland trio op steenworp afstand (Eiger, Mönch en Jungfrau). Een korte klim naar het noordelijk gelegen uitzichtpunt biedt ons een grandioos uitzicht op het Justistal. Een aanwezige panoramawegwijzer maakt het een en ander duidelijker.

• Burgfeldstand

Een van de mooiste wandelingen in dit hooggebergtelandschap gaat verder noordwaarts via de Güggisgrat en Burgfeldstand (2063m) naar de Gemmenalphorn (2061m). Over de smalle bergkam hebben we links uitzicht op het Justistal en rechts, 2km lager, de Thunersee met daarachter de Berner Alpen. Op Burgfeldstand (2063m) fotograferen we het Justital en de Alphutten op Grosse Mittelberg & Obere Grosse Mittelberg.

Het uitzicht in en over het Justistal is adembenemend. Aan de overzijde van het Justistal bevindt zich de Sigriswilgrat met de markante Sigriswiler Rothorn (2043m) en Mittaghorn (2014m). Vanaf de alp-hut op Oberhofner is de wandeling op de helling van de Stechelberg goed te volgen tot de Sichle (1679m) achter in het Justistal. Na de Sichle bereikt men het Mittelland van Zwitserland. We vervolgen de graatwandeling richting de Gemmenalphorn (2061m) en maken nog een aantal leuke foto’s van de omgeving, waaronder de Scheibe (1958m) en de Sieben Hengste (1957m).

• Steenbok

Met een beetje geluk kunnen we steenbokken zien op deze wandelroute. En laat het geluk met ons zijn een achttal steenbokken hebben we geteld maar waarschijnlijk waren het er meer. Een van de steenbokken lag heerlijk te zonnen op een stenen platvorm. Ook de Alpendohlen (kraaiachtigen) laten zich hier gemakkelijk fotograferen. Op de Gemmenalp bereiken we de Alphutten van Oberberg en langs Oberburgfeld bereiken we op Hohseil (1920m) de Güggisgrat weer, waar twee andere bergwandelaars genieten van het uitzicht op de Berner Alpenreuzen. Het verder afdalen richting het tussenstation Vorsess van de Niederhornbahn is een optie maar men kan ook terugwandelen naar de Niederhorn. Waldegg is nog een derde mogelijkheid maar men is dan aangewezen op het openbaar vervoer. De bus kan u dan terugbrengen naar het station Beatenberg of Interlaken. Een verdere afdaling is geen optie vanwege de grote hoeveelheden sneeuw en dus wandelen we in ruim twee uur terug over de bergrug en gaan via het bergstation Niederhorn terug naar de Beatenberg. Opnieuw moeten we overstappen naar de Niederhornbahn richting Beatenbucht aan de Thunersee.

• Gemmenalphorn

Twee jaar later wandelen we in hetzelfde gebied, maar nu een maand later in het seizoen. De sneeuw is verdwenen en na Burgfeldstand, wandelen we verder over de Güggisgrat richting Gemmenalphorn. Het pad wordt smaller en er zijn diepe afgronden te zien, niet gevaarlijk maar het blijft zoals altijd in de bergen wel opletten. De afslag richting de Gemmenalp laten we nu rechts liggen en wandelen de laatste honderd hoogtemeters naar de Gemmenalphorn. Op de Gemmenalphorn (2061m) staat het Justistal 1.40uur aangegeven, de Grünebergpass 2.00 uur, wandelingen die we nog maar eens in ons achterhoofd houden. Ook nu fotograferen we de omgeving en zetten enkele afbeeldingen naast die van twee jaar geleden. We wandelen terug over dezelfde Güggisgrat richting het bergstation van de Niederhorn.

• Blumlisalp Thunersee

Daar waar we jaren geleden zijn geëindigd pakken we de draad nu weer op en wandelen een volgend deel van de panoramaweg Rundweg Thunersee. Even wachten we nog op de Blümlisalp die we op de Thunersee in de verte zien aankomen. De Blümlisalp is de trots van Thun en Thunersee, de raderstoomboot van de Thunersee werd in 1906 gebouwd en werd vernoemd naar het bergmassief Blüemlisalp. De stoomboot koste in die tijd maar liefst 165.000 CHF, heeft een hoofddek van 60m en een breedte van 13m. Hiermee is het de grootste en enige raderstoomboot op de Thunersee. Het heeft een capaciteit van 800 personen en ruimte voor maar liefst 7 ton kolen.  

• Niederhornbahn Beatenbucht-Beatenberg

Langs de parkeergarage van de Niederhornbahn (Beatenbucht 570m) wandelen we bergopwaarts richting Beatenberg. Bij de volgende aanwijzing Nastel (640) wandelen we richting Merligen en volgen de bordjes met nummer 26, Panorama Rundweg Thunersee. We wandelen dan weer op de originele wandelroute, passeren de Beatenbergbahn en bereiken niet veel later Merligen.

• Palmdorp Merligen

Merligen, ook wel het palmdorp, oftewel de Riviera aan de Thunersee genoemd, dankt zijn naam aan zijn gunstige ligging. Het dorp ligt aan de noordzijde van de Thunersee op de zuidelijke helling van de Niederhorn en profiteert zo van een mediterraan klimaat.  

• Merligen kerk

Blikvanger van het dorp is de uit kalksteen opgetrokken kerk van Merligen. Hij werd in 1937 gebouwd met de kalkstenen uit de steenbrekerij Balmholz. Door de grote werkloosheid in die tijd is de kerk met eigen mankracht gebouwd en dus zonder machines.

 

 

 

 

• Kalkoven Merligen

In de kalksteenoven van Merligen werd op de oeroude methode, (die al bekend was bij de Grieken en Romeinen) slakkenhuizen en schelpdieren verbrand, waardoor de droge kalk overbleef in de kalkoven. Door het vervolgens weer met zand en water te mengen kreeg men een bouwmortel. Iets verderop in het dorp bereiken we de “Panzersperre” de dikke betonnen blokken moest een aanval van een tankbataljon voorkomen of vertragen. Achteraf bleek het niet nodig te zijn geweest want Zwitserland bleef neutraal in de 2e wereldoorlog, maar het land nam daarentegen zelf wel maatregelen. Deze maatregelen zijn hier en daar in Zwitserland nog te zien.

 

• Wijngaarden Merligen

Naast de betonblokken en de bunker die iets hoger is gebouwd liggen de wijngaarden van Merligen. Het schijnt een goed jaar te worden, tussen de wijnranken is er veel bedrijvigheid, over de Thunersee staat de markante Stockhorn. Schloss Ralligen herinnert nog aan de glorieuze bloeiperiode van de wijnbouw, het gebouw uit de vroege 16e en 17e eeuw was oorspronkelijk een wijnboerderij van de kloosterlingen uit Interlaken. Deed in 1890 dienst als school en nu huisvest zich er een evangelische broederschap.

 

• Rode Wouw

Dan wandelen we door een bosrijke omgeving richting Endorf en Sigriswil, dat we niet veel later bereiken. Een rode Wouw in de lucht trekt onze aandacht en die leggen we dan ook vast op de gevoelige plaat. Een volwassen exemplaar heeft een spanwijdte van 1.60m en is 62 cm groot. Langs de kerk van Sigriswil bereiken we ons eindstation in Sigriswil, voor de hangbrug, die ook eenvoudig met het openbaar vervoer te bereiken is en van waaruit we het laatste wandeltraject naar Thun gemakkelijk kunnen hervatten.

• Kerk Sigriswil

Het tot dusver oudste document over Sigriswil dateert uit 1222. Archeologische overblijfselen uit de bronstijd tonen aan dat het gebied rond Sigriswil al 5000 jaar geleden werd bewoond. De eerste dorpskerk St. Gallus dateert ook uit 1222 en werd tevens vernoemd in het document als een van de twaalf kerken rond de Thunersee. In de 13e eeuw had de abdij van Interlaken het beschermrecht over de kerk en de nederzetting in het Justistal met zijn alpweiden. In 1467 werd de oude kerk gesloopt en kreeg Bern na de reformatie het heft in handen, kloosters werden onderdrukt waaronder ook de abdij in Interlaken. In 1678/79 werd ook de 2e kerk gesloopt en werd de huidige kerk gebouwd.

• Kerk Sigriswil

Tijdens renovatiewerkzaamheden in 1957 werden fresco’s uit de 14e eeuw blootgelegd. Het plafond van de kerk werd in 1679 beschilderd en is versierd met verschillende barokke ornamenten. In Sigriswil staan nog een aantal monumentale gebouwen, zij zijn te herkennen aan de informatieborden aan de gevels. De volledige dorpswandeling “Kulturhistorische Rundwege in der Gemeinde Sigriswil” staat beschreven in een gebundeld boekje, welke te verkrijgen is bij de plaatselijke VVV en is zeker een aanrader. In dit boekje staan de monumentale panden van Sigriswil, Endorf, Gunten en Merligen beschreven. De volledige wandelroute bewaren wij voor een volgende keer.

• Sigriswil

De oudste bouwwerken van de gemeente Sigriswil zijn de kerk met pastorie, het “Gemeinde-Gewölbe” midden in het dorp en Schloss Ralligen aan de Thunersee. Het Gemeindegewölbe diende van 1652 tot het einde van de 18e eeuw als gevangenis later als gemeentearchief. Het werd in 1896 en in 2003 grondig gerenoveerd.

• Gut Rallingen

“Schloss Ralligen”, van een kasteel is eigenlijk geen sprake, Gut Rallingen zoals het vaak wordt omschreven is een landgoed in het dorp Merligen en ligt aan de Thunersee. Het landhuis dateert uit de 14e eeuw en werd hoofdzakelijk door Augustijnse kloosterlingen uit Interlaken gebruikt als wijnboerderij. Na de reformatie in 1528 namen de Berners het tot de 19e eeuw over. Daarna huisveste zich er tientallen jaren een huishoudschool. Sinds 1976 behoort het tot een protestantse broeder gemeenschap en wordt het gebruikt als christelijk gastenverblijf voor gasten, pelgrims, vakanties of werknemersconferenties.

• Panoramabrucke Sigriswil

De grootste blikvanger is natuurlijk de 340m lange Panoramabrücke Sigriswil, over de Gummischlucht die de dorpen Sigriswil en Aeschlen verbinden. Door de eenvoudige bereikbaarheid trekt het vele toeristen maar de wandelroutes door de omgeving zijn ook zeker de moeite waard. Een wandelling door de Gummischlucht via de Grabenmühle mag eigenlijk niet ontbreken, om u een idee te geven hoe de schooljeugd deze weg enkel jaren geleden dagelijks nog moest afleggen toen de hangbrug er nog niet was om bij school te komen. 

• Grabenmuhle Sigriswil

De Grabenmühle is een natuurpark met herten, alpaca’s, forellenvijvers en andere dieren. Tegen betaling kan er gevist worden op karper, zalm, beek- en regenboogforel. Hengels zijn hier te huren. In de aangelegde goudmijn wordt het zoeken naar goud gesimuleerd. Een speeltuin met huifkar voor de kleintjes, maakt het tafereel compleet en waant men zich in het wilde westen. Het heeft een gezellig terras waar men kan eten en drinken. Heel erg jammer is het dat er 5 frank entree wordt gevraagd bij de ingang van het park alvorens men het terras van het restaurant kan betreden. Velen maken dan ook rechtsomkeert en wandelen langs de nostalgische voorwerpen weer richting Sigriswil.

• Justistal

Het Justistal is een 5 km lang bergdal aan de noordzijde van de Thunersee, ingeklemd tussen de Sigriswilgrat, (met zijn Sigriswiler Rothorn) Niederhorn en Gemmenalphorn. Aan het eind van het dal staat de markante Schibe met de Sibe Hängste, over de Sichle 1679m bereiken we de gemeente Horrenbach-Buchen, iets ten oosten van Thun-Steffisburg. 

Het Justistal (Chästeilet) kent een lange voorgeschiedenis, 700 jaar geleden werd het Justistal door de toenmalige Baron Walter von Eschenbach verkocht aan het klooster van Interlaken. De lokale boeren rondom Interlaken, voornamelijk die uit Sigriswil, Beatenberg en Oberhofen pachten de alpen van het klooster. Ruim 3 eeuwen bestaat het Justistal al uit een Alpine coöperatie later de United Alpine Coöperatie genoemd. Nu bestaat de Justital uit een negental boerderijen, maar de Justistaler Alpen coöperatie bestaat nog steeds.  

• Chasteilet Justistal

Bij de Chästeilet (Kaasverdeling) ontmoeten de boeren elkaar en wordt de kaas uit de alphutten gedragen. Deze kazen worden vervolgens verdeeld over het aantal boeren waarvan de koeien dat jaar melk hebben geleverd in het Justistal. Het delen gebeurt in verhouding tot de melkproductie van de koeien. Maar omdat een koe zelden elke dag 4, 8 of 12 liter melk geeft, volgt er een ingewikkelde berekening (1 bergrecht =1 koe, 200kg melk = 1 Saum, 4 Säume = 1 los en 1 los = ca. 7 Laibe à 10kg) waar we verder niet te diep in meegaan. De kazen worden verdeeld over de brede planken (en opgestapeld) die die dag voor de kaashutten worden neergelegd, alle Alp-kaas wordt gelijkmatig verdeeld.  

• Chasteilet Justistal

Zeven van de negen Alp-hutten verdelen hun kazen op Alp Spycherberg waar de kaashutten staan. Hier staat ook de grote feesttent voor een hapje en een drankje tijdens dit spektakel dat van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat duurt. Alp Spycherberg verdeelt bij de spycher de kaas onder de boeren waarvan de kazen in desbetreffende Spycher liggen opgeslagen. Ook Alp Grön, bij de uit- of ingang van het dal hoe je het maar bekijkt, verdeelt de kaas onder hun eigen boeren bij de Grönhutte.  

• Justistal

Wanneer alle kazen zijn opgestapeld komt er een lotnummer op de stapel te liggen totdat alle stapels voorzien zijn van een nummer. Vervolgens wordt door middel van een lot-trekking de desbetreffende stapel aan een boer toegewezen. Voor en tijdens dit traditionele ritueel begint het feest langzaam maar zeker op gang te komen. Het orgelmuziek, alphoornblazen en jodelen mag dan ook niet ontbreken bij het afsluiten van de alpine zomer.  

• Opgetogen koe

Halverwege de middag volgt dan de Alp-Abzug, de koe die het meeste melk heeft geproduceerd wordt het rijkst opgetogen en heeft de grootste bel om haar nek. De hele boerenfamilie loopt voorop in klederdracht en begeleidt de koeien, de landbouwwagens, karren en hun hele hebben en houden dalwaarts. Tegen de avond zullen alle melkkoeien beneden zijn, voor sommigen een wandeling van 4 uur. Daarna volgt er in de feesttent in het dorp tot in de late uurtjes een groot feest.  

• Gronhutte

Zoals gezegd in de eerste alinea bestaat het Justistal uit een negental Alphutten. Het Grön is de eerst Alp in het Justistal dat rond de 3.5 ton Alp-kaas produceert van 28 koeien en direct bij de Alphut wordt opgeslagen. De Grönhütte heeft een eigen stroomvoorziening en waterbron.  

 

• Spycherberg

De Spycherberg staat zoals zijn naam al aangeeft aan de Spycherstutz, waar zich ook de kaashutten (Spychers) bevinden. De Alp wordt door 25 koeien begraasd, goed voor 3,5 ton Alp-kaas. Bovendien zijn hier in de zomermaanden 17 varkens, een stier en een toom kippen. 

• Alp Buffel Justistal

Op Alp Büffel grazen 22 koeien en lopen 15 varkens. De koeien zijn goed voor 3 ton Alp-kaas, bovendien wordt hier het Alp-boter vervaardigd dat in de plaatselijke super in Sigriswil wordt verkocht.

 

 

• Sigriswiler Rothorn & Fluhlauenen Alpboerderij

De Flüelauenen is de enige rotsachtige alp in het Justistal, waar 25 koeien grazen, die 3,5 ton Alp-kaas produceren. Een stier, 7 geiten en 17 varkens maken de boerderij compleet. De Sigriswiler Rothorn op de achtergrond.  

 

• Kleiner Mittelberg Alpboerderij

De Kleiner Mittelberg Alp kent twee hutten de bovenste ligt op 1430m en is hiermee de hoogst gelegen Alphut van het dal. De melk wordt vanaf hier met een kabelbaan naar de benedenste Alphut getransporteerd waar het wordt verwerkt. Op de Alp leven in totaal 25 koeien en 20 varkens. De koeien produceren 3,5 ton Alp-kaas. 

 

• Rossschatten Alpboerderij

Rossschatten ligt vrijwel midden in het langgestrekte Alp-dal. Hier grazen 26 koeien die rond de 3 ton Alp-kaas produceren. Ook worden hier jaarlijks 20 varkens vetgemest.  

 

 

• Grosser Mittelberg

De zevende Alphut in het Justistal, Grosser Mittelberg, is de grootste Alp van het dal. Hier grazen maar liefst 55 koeien, 12 geiten en worden maar liefst 40 varkens vetgemest. De koeien produceren maar liefst 7,5 ton Alp-kaas. Grosser Mittelberg is de enige Alp met drie kaasmakers, bovendien heeft het als enige Alp voor zichzelf een eigen Spycher (kaas-hut). 

 

• Sigriswiler Alpboerderij

De Sigriswiler Alp heeft als enige een waterval. Hiermee wordt een stroomturbine aangedreven. Op de alp worden 18 varkens vetgemest en grazen 20 koeien, goed voor 3 ton Alp-kaas. 

 

• Oberhofner Alpboerderij

De Oberhofner is de achterste alp in het Justistal en in het bezit van de gemeente Oberhofen. Het is de enige alp in het Justistal die niet tot de alpen- coöperatie behoort. De pachters hebben 30 koeien enige runderen en varkens. De Oberhofener Alp produceert 3 ton kaas. 

 

• Chasteilet Justistal

Een klein rekensommetje en je komt tot een optelsom van meer dan 30 ton kaas dat eind september uit het Justistal moet worden vervoerd. Het is hiermee dan ook het grootste kaasevenement van het Berner-Oberland. 

Alp-kaas wordt alleen in de zomer gemaakt, en noem Alp-kaas beslist geen Berg-kaas. Alp-kaas wordt gemaakt met de melk van koeien, geiten of schapen die op de alm weiden. Want het mag enkel Alp-kaas heten wanneer de melkproductie en het kazen op de alm plaatsvindt. Toen er begin 19e eeuw ook in het dal kaas werd gemaakt, waarin de koeien hooi en mais als voer kregen, werd deze kaas Berg-kaas genoemd om zo het verschil met Alp-kaas aan te geven. 

• Hert Justistal

Wie denkt dat na de Alp-Abzug het dal leeg en verlaten is heeft het mis. Tussen begin september en half oktober is het bronstijd in het Justistal. Meer dan 120 herten komen in de bronstijd naar het Justistal. Ondanks deze grote aantallen wordt er geen wildschade aangetroffen. De herten grazen alleen van de eerste en laatste snee gras mee. Uit het kantonnaal Wildschadefonds worden de boeren voor deze schade gecompenseerd.

• Panoramabrug Sigriswil

Het laatste wandeltraject, panoramaweg Rundweg Thunersee, wandelen we van Sigriswil naar Thun. Een rancher van de wandelvereniging panoramaweg Rundweg Thunersee staat bij de ingang op de Panoramabrücke Sigriswil. De brug kost nog steeds 8 CHF en wij zijn de 236964 betalende bezoeker die de brug passeert. Pas wanneer de volledig gemaakte kosten (5 miljoen CHF) geïnd zijn zal de brug gratis zijn. De dagkaart wordt netjes afgestempeld, we maken nog even een praatje en vertrekken dan richting Thun.

 

• Aeschlen Rutacherplatz

Aeschlen ob Gunten (770m) is het eerste dorp dat we binnen wandelen. Het dorp ligt tussen twee diepe kloven, te weten de Örtlischlucht en de Gummischlucht. Langs een prachtige BBQ plaats bereiken we niet veel later de Örtlischlucht, die nagenoeg droog staat door het mooie weer van de laatste tijd.

 

• Erizbuhl

Na Erizbühl gaat het mis, de storm van een maand geleden heeft veel bomen doen omwaaien en enkele wandelwegen zijn daardoor afgesloten en worden omgeleid. Vanzelfsprekend treft ook ons deze pech en worden we na Erizbühl bergopwaarts omgeleid richting Oberhofen.

 

• Blooch

Boven Blooch bij Oberhofen staat de omleiding voor het laatst aangegeven. In Oberhofen zijn we zeker 200 hoogtemeters gedaald en moeten deze na de Riderbach weer goed maken. Gestaag gaat het dan langs de bovenste woningen en het Sackwald van de gemeente Oberhofen.

 

• Barner Husi 1916 Hunibach

Zodra we de Dorfbach passeren wandelen we langs het Hilterfingewald de gemeente Hilterfingen binnen en voor we er erg in hebben zijn we al aangekomen in Hünibach. De vrij nieuwe bebouwing is aaneengesloten maar hier en daar staan er nog oude woonhuizen tussen. Aangekomen in Hünibach besluiten we om even een kijkje te nemen richting de Cholereschlucht (Slechts 10min.) die we enkele jaren geleden vanaf Heiligenschwendi liepen. Het is zeker de moeite waard daar een kijkje te nemen.

• Hotel Chartreuse Hunibach

We dalen verder en bereiken bij hotel Chartreuse in Hunibach de doorgaande rijbaan richting Thun. Deze moeten we vervolgens oversteken richting de Thunersee. (Tip kasteel en kasteeltuin Hünegg in Hilterfingen is slechts 1km terug langs de doorgaande weg richting Hilterfingen.) Langs de Hunibachsee wandelen we vervolgens over de promenade richting Thun. Aan de overzijde kasteel Schadau dat vorig jaar nog in de steigers stond toen het gerenoveerd werd. De Balmholz uit Merligen heeft zijn kiezels gelost in Thun, kiezels tussen de spoorbielzen waarmee ze de spoorbanen versterken. Dan bereiken we Thun waarmee we het laatste traject panoramaweg Rundweg Thunersee afsluiten.

• Schloss Oberhofen

Iets ten zuidoosten van Thun ligt Oberhofen aan de Thunersee. Oberhofen heeft een historisch, cultureel en economisch bewogen verleden. In veel opzichten komt dit tot uiting in een aantal gebouwen. Niet alleen het kasteel, de Wichterheer-Gut, het Heidehuis met wijngaard en de kerk zijn de moeite waard, Oberhofen heeft ook nog vele andere juweeltjes. Op de noordoostelijke oever van de Thunersee staat kasteel Oberhofen. Het meest herkenbare punt van het kasteel is de kleine kasteeltoren dat in de Thunersee staat. Het glazen restaurant dat links is bijgebouwd ontsiert het geheel, maar biedt vanuit het restaurant een prachtig uitzicht over de Thunersee. Grote delen van het kasteel dateren uit de 15e eeuw, het donjon daarentegen dateert uit de 12e eeuw.  

• Klooster Oberhofen

Sinds 1954 wordt er in kasteel Oberhofen een deel van de collectie van het Bernisches Historisches Museum uit Bern getoond. Deze kan tegen betaling bezichtigd worden, de kasteeltuin daarentegen is gratis te bezoeken. In de historische vertrekken van het Wichterheer-Gut in Oberhofen worden klokken en mechanische muziekinstrumenten van verschillende stijlen en tijdperken tentoongesteld. In diepe kelders en tussen dikke stenen muren gaat u terug in de tijd. Tijdens de twee uur durende rondleiding beleeft u een fascinerende reis door de tijd. Een cultuurhistorische rondgang door Oberhofen is zeker de moeite waard. Een korte beschrijving en handleiding naar deze bezienswaardigheden kunt u krijgen bij de plaatselijke VVV. Aan de woning treft men een paneel aan met daarop de historische familiegeschiedenis of architectonische eigenaardigheden van het desbetreffende gebouw. In het prospect staan 35 huizen beschreven.

• Slot Hunegg Hilterfingen

Schloss Hünegg, in Hilterfingen aan de Thunersee werd gebouwd tussen 1861-1863 in opdracht van Baron Albert von Parpart, een voormalige officier in Pruisische dienst. Het kasteel Hünegg is geen gewoon museum, het werd in de stijl van historisme door de Baron rijk ingericht. Architect en rentenier Gustav Lemke-Schuckert uit Wiesbaden verwierf het in 1900, het werd uitgebouwd en in de toentertijd moderne Jugendstil door de firma Bembé uit Mainz deels opnieuw ingericht. Het kasteel heeft geen kinderkamer, aangezien de heer en mevrouw Lemke-Schuckert kinderloos waren.

• Interieur Slot Hunegg

Wat men heden in het kasteel aantreft is sinds 1900 onveranderd gebleven, het is alsof de tijd heeft stilgestaan! Zulke origineel ingerichte kastelen zijn niet alleen in Zwitserland zeldzaam. De kerkbank van de familie Parpart, welke vroeger in de kerk van Hilterfingen stond staat nu hier in het kasteel. Het volledige zilverbestek van de familie Lemke-Schuckert (LS.) staat in de erkervitrine. Een originele strijktafel en rijk gevulde linnenkasten, ja… zelfs met de servetten die alleen bestemd waren voor de St. Bernardhond “Bary”, zijn naam staat op de servetten. Wasknijpers met de initialen LS. Te gek om op te noemen, het kasteel is zeker een kijkje waard.

• Slot Hunegg Hilterfingen

Baron Albert von Parpart was gehuwd met de van adel afkomstige Sophie Margarita von Parpart, geboren Bonstetten. Op een stenen ornament boven de toegangsdeur is dit nog duidelijk te lezen, waaronder de datum dat het slot werd gebouwd. Op de erker van de zuidelijke toren staat het familiewapen van Bonstetten en op een ornament aan de klokkentoren staat het familiewapen van Parpart. De initialen PAAB zijn te lezen op een façade bij de tuinvijver. De letters zijn sierlijk met elkander verbonden en duiden Parpart Albert Adele Bonstetten uit. Zo zijn er rondom en in het kasteel beide familiewapens te bewonderen. Een interessante plek is wel de beide familiewapens op de gietijzeren kachel in de herenkamer.

• Cultuurpaviljoen slotpark Hunegg Hilterfingen

Het kasteelpark rondom Schloss Hünegg is het gehele jaar geopend en heeft nog een oppervlakte van 5,35 hectare. Het voorplein bij het kasteel heeft een pergola vanwaar men uitkijkt op een centrale fonteinpartij, op het hoogste punt van het park staat het uitkijkpaviljoen met gerestaureerde ijskelder, tegenwoordig het cultuurpaviljoen, vanwaar we tussen de bomen door uitzicht hebben op de slanke kerktoren in Hilterfingen. Door de weelderige groei van de vele struiken en bomen is het weidse uitzicht hier ontnomen. Tal van buitenlandse bomen, grote cipressen, ceders, maar ook naaldbomen sieren het park. De oorspronkelijke wandelroute door het slotpark is tot op de dag van vandaag grotendeel bewaard gebleven. Vanaf het kasteelterras kan men genieten van een prachtig uitzicht op de Thunersee met daarachter de Berner Alpen.

• La Chartreuse

Hilterfingen en Hünibach worden vaak beschreven als de goudkust van de Thunersee, of ook wel de Riviera van de Thunersee genoemd vanwege hun aantrekkelijke locatie op de noordoever van de Thunersee. Kasteel Hünegg en landgoed Eichbühl zijn de meest indrukwekkende gebouwen aan de Thunersee. Het ander landgoed de Chartreuse in Hünibach werd in 1807-1831 gebouwd en in 1901 volledig afgebroken, hier moeten we het doen met een oude afbeelding. De naam Chartreuse komen we nog geregeld tegen in het dorp.

 

• Boerenwoning 1646

Van een oude dorpskern in Hilterfingen of Hünibach is geen sprake maar zij die goed opletten herkennen de oude gebouwen meteen. Bovendien zijn de woningen van de cultuurhistorische wandelweg door Hilterfingen en Hünibach voorzien van een bordje met tekst en uitleg over het bouwwerk.

 

• Voormalig huis wijnboer 1659

De kerk van Hilterfingen werd voor het eerst vernoemd in een document uit 1175 van de Libo von Oberhofen. De huidige kerk is de vijfde die op dezelfde locatie werd gebouwd en dateert uit 1727/28. Hij valt op door zijn slanke toren, op een prachtige locatie hoog boven de Thunersee.

 

• Tafel uit 1638

In de eenvoudige kerk vindt men meerdere verrassingen zoals o.a.; een preekstoel uit 1684 en een tafel voor laatste avondmaal uit 1638, beide uit de laatgotische voorgangerkerk. In een zuidelijk venster beelden 24 kostbare glazen panelen het leven van Jezus uit ze dateren uit de 15e eeuw, erboven 4 panelen met de wapens van de heren van het Scharnachtal. In het katholieke tijdperk is de kerk gewijd aan apostel Andreas.

• Cholereschlucht

Ten oosten van Thun, ligt de imposante Cholereschlucht van Heiligenschwendi naar Hünibach, aan de Thunersee deze kan grotendeels langs het water via steile paden, vele trappen en goed gezekerde wandelpaden worden bewandeld. De Hünibach die door de kloof stroomt, ontspringt in een dal monding tussen Heiligenschwendi en Goldiwil. Na ruim 4km stroomt de gelijknamige rivier door het dorp Hünibach en mondt uiteindelijk uit in de Thunersee. Langs de loop vinden we indrukwekkende watervallen met prachtig uitgeslepen stenen. Het wandelpad vergt goed schoeisel aangezien er gewandeld wordt over behoorlijk veel gladde stenen. Bovendien gaat een groot gedeelte over leemgrond met kiezelstenen. Er zal een klein 500 hoogtemeters moeten worden overwonnen tot de bron bereikt is.

• Schwendi

Het gebied is een bekend kuuroord, kent vele revalidatieklinieken waaronder het Berner Reha Centrum. Het op 1100m gelegen plateau biedt een prachtig uitzicht op de Thunersee en de Berner-Alpen (bij helder weer). Het is een geliefd gebied voor mountainbikers en wandelaars. Heeft een aantal prachtige rond wandelwegen en bovendien een wandelroute langs oude Spychers. De bergdorpen Schwendi, Dörfli en Goldiwil stellen verder niet veel voor, ze hebben een aantal kerken, statige woningen en een aantal prachtige boerderijen. Nee, het plateau straalt hoofdzakelijk rust uit, weg van het hectische leven en tussen het geklingel van de koeienbellen genieten van de natuur. De omgeving kent een aantal prachtige uitzichtpunten waaronder de Visuv (1116m) en Haltenegg (1040m).

• Schallenbergpass 1167m

Ook ten oosten van Thun ligt tussen Steffisburg en Wiggen de Schallenbergpas, de verbinding tussen Thun stad en het Emmental. De pashoogte ligt op 1167m, ondanks de geringe hoogte is de Schallenbergpas zeer geliefd bij motorrijders. 

• Berghaus Gabelspitz Schallenbergpass

Op de top van de Schallenberg het populaire restaurant Berghaus Gabelspitz. Het gezellige restaurant biedt plaats aan 40 personen, bij mooi kan men genieten van het weidse zicht vanaf de gezellige balustrade. De Schallenbergalp was tot de aanleg van de Schallenbergpas in 1900 erg afgelegen, de pas-weg werd pas in 1968 geasfalteerd. Als we de pas-weg volgen richting Wiggen bereiken we Schangnau. In Schangnau splitst de rijbaan zich, enerzijds rijden we richting Wiggen en bereiken dan het kanton Luzern, anderzijds gaat het naar het uiterste puntje in het Bumbachtal, Kemmeriboden. Beiden staan beschreven onder Glaubenbielenpass/Glaubenbergpass op deze website.

• Kander

Ten westen van Thun ligt het Naturschutzgebiet Augand, het is een uiterwaard in de rivier de Kander en is van nationaal belang. De rivier de Kander (Simme en Kander zijn dan al samen gekomen) heeft hier vrij spel, Het water in de uiterwaarden is op deze manier onderworpen aan een permanente verandering. Dit zorgt voor grote verscheidenheid en een waardevolle habitat voor zeldzame en bedreigde dier- en plantensoorten. Met deze verbreding is ook de doelstelling bereikt van enerzijds bescherming tegen overstromingen en anderzijds natuurbehoud. Dit stroomgebied is het paaigebied van de zeeforel, dit roofdier kan hier wel een lengte van een meter bereiken. Maar ook zeldzame amfibieën, vogels waaronder oeverlopers, zoals de kleine plevier treft men hier aan.

• Brug over de Kander met Stockhorn

In het noorden van het natuurgebied passeren we de Kander middels een stalen brug over de Kander. Ten oosten van de Kander wandelt men langs de rivierbedding richting Auwald en Gesingen (staat na de brug aangegeven). Iets boven Wimmis passeren we nogmaals de Kander en zijn dan aan gekomen bij een houten brug over de Simme, staande op twee 23m hoge betonnen pilaren.

 

• Houten brug over de Simme

Met een afstand van 54m tussen de pijlers is het bouwwerk de langste vrij gespannen houten brug van Zwitserland en dat voor slechts 2,7 miljoen CHF. Het heeft een lengte van 108m is slechts 3,5m breed en kan maar liefst 60 ton gewicht dragen. In de brug zijn o.a. verwerkt; 48m³ larikshout, 80m³ dennenhout, 36000 spijkers en 9000 verschillende soorten bouten schroeven. Terug gaat het via de westelijke oever richting Hani, waarna we iets terugrijden en het Stockental in rijden.

• Reutigen

Het Stockental ligt ten zuiden van de stad Thun en ten noorden van de Stokhorn-keten. In de vallei liggen van oost naar west de dorpen Reutigen, Niederstocken, Oberstocken, Pohlern en Blumenstein, waarbij in deze laatste plaats het dal overgaat in het Gürbetal. Ten noorden van Oberstocken en Niederstocken ligt het plateau van Amsoldingen. Het Stockental inrijdend bereiken we eerst Reutigen aan de voet van de Simmeflue en Moosflue. Een eerste vermelding van Reutigen (Rötingen) dateert uit 1300. Dat Reutigen vroeger onder de gemeenten van het Niedersimmental viel verklaart de prachtige Simmentaler huizen. 

• Marienkapelle Reutigen

De kerk dateert uit de Romaanse periode, waarschijnlijk de 12e of vroege 13e eeuw. Met zijn rechthoekig koor behoort het heden tot het type hallenkerk. De Marienkapelle in Reutigen onderging 1n 1952/1953 een grondige renovatie. 

 

 

 

• Kerk Amsoldingen

Verder het dal inrijdend bereiken we Amsoldingen, hier staat het slot van Amsoldingen aan de Amsoldingersee maar dit is helaas privébezit en niet toegankelijk. De kerk van Amsoldingen werd rond het jaar 1000 gebouwd. De romaanse basiliek met hoogkoor en crypte is gewijd aan de heilige Mauritius. Het behoorde tot 1484 aan de koorheren, die er later het slot voor lieten bouwen. 

• Kerk Blumenstein

De laatste plaats in het Stockental, Blumenstein, wordt ook wel het bovenste gedeelte van het Gürbetal genoemd. De locatie van de Blumenstein kerk is interessant, ver buiten het dorp naast de Fallbach waterval is deze kerk gebouwd naast de gelijknamige rivier. Ook deze kerk ligt net als voorgaande aan de bekende Jacobsweg. De kerk van Blumenstein is gewijd aan St. Nicolaas en gebouwd rond 1285, hij werd geschonken door Johann von Weissenburg. 

 

• Kerk Blumenstein

Het wapenschild van de Stichter is te zien in het onderste deel van het rechter kerkraam. De ramen dateren uit de gouden eeuw en bestaat uit het z.g. Königsfeld-glas in lood. Van Wattenwil in het Gürbetal zijn de eerste vermeldingen bekend uit het jaar 1226. Hoewel Wattenwil in het begin een kapel bezat werd er in 1683 een nieuwe kerk gebouwd. Deze werd uitgerust met het doopvont en klokken van de vorige kerk. Het dorp heeft veel karakteristieke huizen in Berner stijl uit de 17e eeuw en later. 

• Stockenthaler Hausweg

De Stockentaler Hausweg is een wandelroute langs 19 historische bouwwerken. De wandelroute is gemerkt met bruine bordjes met het opschrift Stockentaler Hausweg. De wandelroute is ca. 12km lang en men moet er al gauw een uurtje of vier voor uittrekken. De wandelroute begint volgens routebeschrijving in Blumenstein en gaat via vele nederzettingen in Pohlern en Rohrmoos terug langs de Fridgrabe naar Blumenstein. De volledige fotoserie van de Stockentaler Hausweg is te vinden onder het fotoboek op deze site. Na Wattenwil en Riggisberg bereiken we de Gurnigelpass.

• Berggasthof Gurnigelbad

De Gurnigelpass is een 1610m hoge bergpas, die loopt van Riggisberg tot Sangernboden. De Gurnigelpass ligt in de stedendriehoek Bern, Thun en Fribourg in het Gantrisch gebergte. Als het weer het toelaat, is er een prachtig uitzicht op de Thunersee en het Gantrisch gebergte met o.a. Nüneneflue, Gantrisch, Bürgle en Ochse. Vanaf Riggisberg de pas oprijdend bereiken we Gurnigelbad, een nederzetting met een lange en rijke voorgeschiedenis. Een zwavelhoudende bron op de Stockbrünneli wordt voor het eerst genoemd in 1561. Vanwege vondsten van romeinse munten mag worden aangenomen dat de bronnen al eerder ontdekt waren. In 1728 werd een tweede bron ontdekt niet ver van de eerste. Het water van deze Schwarzbrünneli kon zilverstukken in korte tijd zwart maken, vandaar de naam. In 1862 werd opnieuw een bron ontdekt, naast ijzer bevatte deze bron ook koolzuur, magnesiumchloride, kalk en calciumchloride.  

• Berggasthof Gurnigelbad

En zo werd Gurnigelbad een van de grootste en bekendste spahotels in Zwitserland. Vele crisissen zijn doorstaan, het is meerdere keren doorverkocht afgebrand heropgebouwd waarna het opnieuw werd afgebroken. Door financiële problemen moest het Gurnigelbad worden verkocht. Het restaurant Gurnigelbad en hotel dat tot hetzelfde complex behoort, is het gehele jaar geopend. Kuurbehandelingen zijn er niet langer, maar in het park van Gurnigelbad stroomt nog steeds het “helende” zwavelwater.  

• Stockhutte

Een eindje verder de pas oprijdend bereiken we de Stockhütte, deze staat vermeld onder berghutten op deze website.  

 

 

• Berghaus Gurnigel

In de scherpe bocht staat Berghaus Gurnigelpass een geliefde plek voor motorrijders.  

 

 

• Stierehutte

Op steenworpafstand de Stierenhütte, gelegen op pashoogte. Sinds 1924 runt skiclub Belp het woongedeelte en werd het omgebouwd tot club-hut. Van midden oktober tot eind mei is de berghut onbewoond, dan kan hij privé of door groepen gehuurd worden (zelfverzorgend). Meer informatie op hun eigen website; https://www.skibelp.ch/stierenhuette.  

 

• Gantrischhutte

Iets verder de pas afrijdend bereiken we aan de voet van de Bireberg de Gantrischhütte, waar we onze middagpauze houden. Het is ook goed toeven in deze grote feestzaal, waar veel partijen worden gegeven.  

 

• Schwefelbergbad

Na onze lunch dalen we verder af en bereiken we Schwefelbergbad dat al voor het eerst in een document uit 1561 werd genoemd. Het eerste klas hotel bezat een sterke zwavelbron en was de ideale plek voor een schitterende vakantie in combinatie met uitgebreide wellnes. Aangekomen bij Schwefelbergbad kunnen we onze ogen niet geloven, het vervallen onderkomen is gesloten. Het metershoge gras rondom het luxueus hotel geeft ons een naar gevoel, dit hebben we dit al eens eerder meegemaakt op de Bürgenstock voor enige jaren. Jaren later herrees hier een van de mooiste luxueuze hotels van Zwitserland. Op de Schwefelbergbad hotel website (http://www.schwefelbergbad.ch/ ) staat vermeld dat ze wegens verbouwing zijn gesloten en ze hopen het volgend seizoen weer open te zijn. Wij hebben geen bouwactiviteiten, noch bouwmaterialen kunnen waarnemen en denken er het onze van.  

• Sangernboden

Verder de Gurnigelpass afrijdend bereiken we Sangernboden. Sangerboden is een dorp aan het begin van het Gantrisch gebergte en de Berner Guggisberg, langs het dorp stroomt de Kalte Sense. De bewoners van het afgelegen dorp moesten vroeger hun doden op de Guggisberg begraven.  

• Kerk Sangernboden

In 1931 bouwden ze een prachtige bergkapel op een verhoogde positie, zodat de lange maar vaak moeizame wandeling hen bespaard bleef. De vrij jonge kerk op de idyllisch gelegen heuvel is momenteel populair voor huwelijksvieringen.

Verder stroomafwaarts staat beschreven onder: https://www.berghuttenzwitserland.nl/index.php/bergwandelen/west-wallis-vaud-riddes-geneve op deze website want we zijn dan aan gekomen in kanton Fribourg.