JUNGFRAUREGIO

Onder Jungfrauregio wordt in het kort de  Jungfraubahnenpass beschreven. Ook, Interlaken, het hart van de Jungfrauregio, de Schlosskirche in  Interlaken, Heimwehfluh,het kabelbaantje uit 1906 en het Jungfrau Park komen aan bod.  In het eerste gedeelte van het Lauterbrunnendal komen Wilderswil, de Wilderswil-Cultuurweg, de Schynige Platte, Saxeten, Zweilütschinen, de wandelingen Zweilütschinen-Stechelberg alsmede Grindelwald-Zweilütschinen aan bod. Verder het dal inrijdend komen we langs de Trümmelbachfälle, Isenfluh en Lauterbrunnen. Over de westflank van het Lauterbrunnendal vindt u korte omschrijvingen van Grütschalp-Winteregg-Murren en Gimmelwald. Geheel achter in het dal ligt Stechelberg, en na Stechelberg het prachtige wandelgebied  Hinteres Lauterbrunnental. Tussen het Lütschental en het Lauterbrunnental vinden we Wengen, Wengeralp, Männlichen, Brandegg, Kleine-Scheidegg en Eigergletscher. Ook wordt er nog in het kort de volgende wandelroutes omschreven; Eigergletscher-Wengeralp, Eigergletscher-Alpiglen (Eigertrail), Männlichen-Kleine Scheidegg, Männlichen-Alpiglen, Brandegg-Holenstein. Achter in het Lütschental ligt Grindelwald, Grindelwald-Grund, First, Faulhorn Pfingstegg, de Gletscherschlucht van Grindelwald en de markante Wetterhorn. Ook de wandelingen van Grindelwald-Grosse-Scheidegg en Pfingstegg-Milchbach staat in het kort omschrijven.

JUNGFRAUBAHNENPASS

  • 01JungfrauregjungfraubahnenpassJungfraubahnenpass
Een impressie van de treinverbindingen en kabelbanen in het Jungfrau-regio. Deze Jungfraubahnenpass is zes aaneengesloten dagen geldig en zeker de moeite waard. Op de afgebeelde verbindingen kan men dan onbeperkt reizen tijdens deze zes dagen. Bovendien kan men dan een geschikte dag uitzoeken om vanaf  Kleine Scheidegg, tegen gereduceerd tarief naar de Jungfraujoch te gaan. Het is aan te bevelen deze trip alleen bij helder weer te doen. De laatste jaren is de gondelbaan van Lauterbrunnen naar Grütschalp-Mürren ook in dit abonnement opgenomen.

Kinderen tot 16 jaar reizen gratis met ouders mee, in kabelbanen boot of bus, als men voor deze kinderen een Zwitserse Junior-Karte koopt. Deze zijn te verkrijgen (kosten 30 CHF, 2015) bij het toeristenbureau en zijn een jaar geldig. (geldig paspoort meenemen).

JUNGFRAU TRAVEL PASS

De Jungfrau Travel Pass vervangt de Jungfraubahnenpass die tot 2015 te koop was, niet dat er nou veel veranderd is behalve de prijs, om de reispas aantrekkelijk te houden zoekt men steeds naar nieuwe uitdagingen en/of uitbreidingen van de reispas. Maar kort samengevat blijft het de perfecte reispas als u hier een aantal aaneengesloten dagen wilt reizen. Met deze Jungfrau Travel Pass is nu (2021) 3 tot 8 aaneengesloten dagen  gratis 2e klas te reizen in de zomer in de Jungfrauregio. Net als de vorige reispas zijn treinen, kabelbanen, bus en boten hierbij inbegrepen. De boottochten op de Brienzersee en Thunersee zijn alleen gratis vanaf minimaal 5 dagen, dit geldt trouwens ook voor de treinverbinding van Interlaken-Ost naar Interlaken-West en de treinverbinding naar Brienz. Vanaf Kleine Scheidegg kan men tegen gereduceerd tarief naar de Jungfraujoch reizen. De Jungfrau Travel Pass is vanaf 3 dagen voor 190 CHF te koop, de duurste Jungfrau Travel pass voor 8 dagen kost 310 CHF (2021). Meer staat beschreven op hun website: Jungfrau - Top of Europe - Jungfrau Travel Pass.

INTERLAKEN

  • 01JungfraureginterlakenAare Interlaken
Interlaken ligt op 570 m tussen Thuner- en Brienzersee met een fantastisch uitzicht op het Jungfraumassief. Door Interlaken stroomt de rivier de Aare, die de Brienzersee en Thunersee met elkaar verbindt. De naam van de stad is een samenvoeging van inter (= tussen) en laken (lacus = meren). Op Thunersee en Brienzersee varen plezierboten waaronder ook de  historische raderboot Blümlisalp.

De 700 meter lange boulevard, (ook wel de Höheweg genaamd) met zijn exclusieve boetiekjes, juweliers en luxehotels, (waaronder het prachtige Victoria-Jungfrau Hotel), is een wandelstraat geflankeerd door notenbomen, een kuurtuin en casino. Op de nationale feestdag van Zwitserland (1 augustus) is hier jaarlijks een prachtige optocht te zien. Vele straten in Interlaken bieden uitzicht op de Jungfrau.

Interlaken heeft twee treinstations, het station Interlaken-West en Interlaken-Oost. Het ligt aan de “Golden-Pass” panoramaspoortraject, dat van Montreux (aan het meer van Geneve) via Gstaad, Interlaken over de Brünigpass naar Luzern gaat. Vanaf het station Interlaken-Oost rijden de treinen naar de Jungfrauregio.

SCHLOSSKIRCHE IN INTERLAKEN

  • 03JungfraureginterlakenschlosskircheInterlaken Schlosskirche
De geschiedenis van deze Schlosskirche gaat ver terug. In 1133 nam Kaiser Lothar III het klooster, dat kort daarvoor door de Freiherren von Oberhofen was gesticht, onder zijn hoede. Hierdoor werd het klooster een Reichskloster en verwierf vele voorrechten, die het voorheen niet had. Het toenmalige klooster deed in die tijd dienst als Augustijnenklooster.

In 1257 komt er ook een vrouwenklooster en ontwikkelt zich in het midden van de 14e eeuw tot de grootste landeigenaar van heel Berner-Oberland. In deze periode is ook de Schlosskirche gebouwd. In 1484 werd het vrouwenklooster opgeheven. Na de reformatie in 1528 werd de kerk gesloten en als wijnkelder ingericht. Pas in 1841 werd het als een RK- kerk ingericht en in 1909 behoorde het toe aan de gereformeerde kerkgemeenschap Gsteig-Interlaken van het kanton Bern. Van 1909-1911 werd het gedeeltelijk in nieuw gotische stijl gerenoveerd. In 2011 werd het honderd jarig bestaan gevierd.

HEIMWEHFLUH

  • 01JungfrauregheimwehfluhDalstation Heimwehfluh
In Interlaken-West bevindt zich een nostalgische “Drahtseilbahn” uit 1906, Heimwehfluh. Het kabelbaantje waarbij twee wagons aan kabels, elkaar halverwege het traject passeren, is nog in originele staat en wordt nog steeds aangedreven met de technieken uit 1906. Het is naar mijn mening ook de kortste kabelbaan, want de rit duurt maar 3 minuten. Omgeven door Eiger, Mönch en Jungfrau, Thuner- en Brienzersee is dit de plek met het mooiste uitzicht op deze omgeving.
Het panoramarestaurant en een historische uitzichttoren geven U een schitterend kijk op de Berner- Oberländer bergen en de omliggende meren rond Interlaken. Verder heeft het een zomerrodelbaan, modelbaanshow en een grote kinderspeelplaats. Rondom de Heimwehfluh liggen een aantal prachtige wandelpaden. Bovendien vindt hier vlakbij  in de zomer de opvoering van Wilhelm Tell in het openluchttheater plaats. Vanwege de grote belangstelling hiervoor is reservering van tevoren gewenst.

JUNGFRAU PARK

  • 01JungfrauregjungfrauparkJungfraupark
Een ideale accommodatie bij minder mooie weersomstandigheden, maar men kan het natuurlijk ook op andere dagen bezoeken. Het noodlijdende Mysterie Park werd enige jaren geleden verkocht en heet nu Jungfrau Park.

Grote filmzalen laten U in 3D prachtige films zien uit deze regio o.a. de  Magical Oberland show en Jungfrau Aletsch panorama. Elke unit aan “het moederschip” gebouwd, beeldt een eigen wereld uit. Zo begeeft men zich in de Maya cultuur, de Orient of men waant zich in Egypte. Teveel om op te noemen. Er zijn verschillende speelplaatsen voor de kinderen. Tegen betaling kan men gebruik maken van de  Bungee Trampoline en het Segway parcours. Verder zijn de activiteiten in het park na het kopen van een entreebewijs gratis. In de “Funn Shuttle” (simulator) waant men zich tijdens de rit enige minuten op Mars. Of men gaat in een duikbootsimulator de zee verkennen. In het midden van het “moederschip” heeft men in het restaurant een 360° panorama over Interlaken en zijn omgeving. Het park is dagelijks van 09.00 uur tot 18.00 uur geopend en heeft over de gehele dag gezien een vol programma voor bezoekers. De verschillende thema’s sluiten goed op elkander aan. In de wintermaanden heeft het park aangepaste openingstijden. Voor meer informatie zie: http://www.jungfraupark.ch.

WILDERSWIL

  • 01JungfrauregwilderswilWilderswil
Wilderswil, gelegen op 584m, is het eerste dorpje dat men tegenkomt als men vanuit Interlaken het Lauterbrunnendal oftewel de Jungfrauregion ingaat. Een dorp met bezienswaardige boerenhuizen uit de 16e eeuw. De barokke St. Michaëlskerk, dateert uit 1659.

Op het station waar behalve de trein richting Zweilütschinen heen gaat, staat op een smal spoor met tandradbaan het treintje naar de Schynige Platte te wachten op passagiers.

WILDERSWIL-CULTUURWEG 

  • 01JungfrauregwilderswilcultuurwegStation Wilderswil
“Kulturwege am Eingang der Lütschinentäler” is de tekst van de brochure met een beschrijving van de wandelroute Wilderswil - Cultuurweg. Een wandeling door het dorp Wilderswil die goed te combineren is met de Burcht (Ruïne)- route.

We beginnen bij het Station van Wilderswil (584m) waar genoeg parkeerruimte is.

In een oorkonde van 1224 kwam men de naam Wilderswil voor het eerst tegen. De Freiherren van Unspunnen streden destijds tegen  de Augustijnenkloosters van Interlaken. Het station Wilderswil werd in Juli 1890 geopend door de Berner Oberland-Bahn van Interlaken-Oost naar Lauterbrunnen en Grindelwald. Drie jaar later werd de  tandradbaan naar de Schynige Platte (1967m) geopend. In de beginjaren werd er nog met stoom gereden maar in 1914 kreeg de tandradbaan elektrische aandrijving.

  • 03JungfrauregwilderswilcultuurwegCultuurweg Wilderswil Barenplatz
Een goed onderhouden historische boerderij op de wandelroute dateert uit 1603, een  prachtig stukje meesterwerk uit die tijd omdat het zonder bouwtekeningen tot stand kwam. De tekst op het huis luidt: “DURCH HANS WISEN IST DAS HUS GEMACHT, DAR GNADIG GOT BEWAR ES TAG UND NACHT 1603”. De Bärenplatz is tegenwoordig  nog steeds een ontmoetingsplek voor jong en oud. Een tapvergunning werd in 1706 al afgegeven. Honderd jaar geleden stroomde het dorpsbeekje nog over de Bärenplatz. Een oude zonnewijzer op de gevel geeft de tijd aan, wanneer de zon schijnt.

  • 05JungfrauregwilderswilcultuurwegBergruine Unspunnen Wilderswil
We wandelen nu in Oberdorf, het oudste en historisch gezien het interessantste gedeelte van Wilderswil. Oberdorf, bewoning sinds ca. 600 na Chr., hiervan zijn sporen gevonden tijdens de bouw van Hotel Schönbühl in 1895. We buigen nu van de dorpsweg af richting Unspunnen. Het slot Unspunnen werd sinds 1232 bewoond door de Freiherren van Rothenfluh-Unpunnen, na 1500 werd het slot niet meer bewoond. Het geraakte  in verval en nu rest nog de ruïne zoals die er nu uitziet. We wandelen nu via de Plattenweg, door soldaten in 1944 aangelegd,  terug richting Wilderswil. Via dorpsmuseum “Alte Mühle” gaan we bergopwaarts naar burg ruïne Rothenfluh.

  • 16JungfrauregwilderswilcultuurwegTrein Schynige Platte
Bergruine Rotenfluh was vermoedelijk de eerste woonplek van de familie Rothenfluh (1221), later werd slot Unspunnen in gebruik genomen.  Er is ook een afbeelding van het slot zoals het er vermoedelijk uit heeft gezien. Vanaf de bergruïne hebben we een prachtig uitzicht op  Wilderswil. De toegangsweg naar de bergruïne gaat via een steile trap. De steile afdaling door het bos richting Tschingelmatte brengt ons beneden bij de gedenksteen. Volgens overlevering heeft de ene broer van Rothenfluh-Unspunnen de andere vermoord. De overgebleven broer werd verbannen naar het buitenland en is daar gestorven. Via het dorp waar we nog een aantal huizen fotograferen gaat het richting Gsteig. Bij de spoorbaan aangekomen komt het treintje net van de Schynige Platte. Wij wandelen onder het spoor door richting Gsteig en komen uit bij de Kerk. De houten brug voor de kerk dateert uit 1738, het “Gasthaus Steinbock” naast de kerk dateert uit 1797. Hierna aan we richting Allmend waar een aantal huizen staan uit 1500. Vervolgens lopen we richting het station van Wilderswil, waar de locs van de Schynige Platte aan het rangeren zijn.

SCHYNIGE PLATTE

  • 01JungfrauregschynigeplattepanoramawegSchynige Platte
De Schynige Platte ontleent zijn naam aan het glanzen van de leisteen als de zon erop schijnt. Deze attractieve wandelweg tussen de Brienzerzee en het Grindelwald-dal is een prachtige wandeling boven de 2000m (Panoramaweg 2068m - 2230m). Via de Lauchernhorn 2230m maken we vanuit de Schynige Platte een rondwandeling van 2.30 uur. Langs prachtige bloemen en vergezichten welke steeds vanuit een andere hoek blijven komen. Een vrij eenvoudige wandeling, men kan deze wandeling zwaarder maken door via de Laucherhorn door te lopen richting Faulhorn 2686m. De Weberhütte (2344m) kan men dan als rustpauze gebruiken (ook wel Männdlenenhütte genaamd). Bij de Faulhorn heeft men dan de keuze om via Bussalp of de First terug te gaan naar Grindelwald. We spreken hier wel van een wandeling die ruimschoots de 6.00 uur gaat overschrijden. (Zie verder ook het verhaal onder Berghutten; Faulhorn Berghaus, Männdlenenhütte).

SAXETEN

  • 03JungfrauregsaxetenSaxeten
Een klein bergdorp, gelegen op 1130m boven zeeniveau, in het achterland van het Lauterbrunnendal. Vanuit Wilderswil is Saxeten met de auto of openbaar vervoer te bereiken. Bij helder weer hebben we uitzicht op de grillige Schwalmere (2777m), Morgenberghorn (2249m) en de Mittelberg (1575m). In Saxeten zijn er tal van wandelmogelijkheden, waaronder de rondweg langs de Saxetbach .

Achter in het dal, voorbij Holderboden nemen we bij Renggraben nog even een foto van de Saxetbach, richting de Schwalmere (2777m). Het begint te regenen en het blijft onbestendig weer vandaag, we besluiten terug te wandelen en houden het vandaag voor gezien. Slechts één wandelroute leidt naar de Rengglipass (1879m), die vanuit Saxeten in 2½ uur is te bereiken. Over de Rengglipass wandelt men het Suldtal in. Deze lange wandeling (5.30 uur) langs de Latrejebach voert u langs de Pochtefall richting Aeschi. Op de terugweg hebben we vanaf Saxeten nog een prachtige uitzicht op Interlaken, waar op dat moment een popfestival aan de gang is. De bergtoppen boven de Brienzersee zitten in de wolken.

ZWEILÜTSCHINEN

  • 02JungfrauregzweilutschinenZweilutschinen
Vanuit Wilderswil  volg u de bordjes “Naturlehrpfad-Bahnlehrpfad” richting Zweilütschinen, vlak na het verlaten van het station Wilderswil brengt een houten overdekte brug u over de Lütschine naar het gehucht Gsteig. Vanaf hier loopt u parallel aan het riviertje de Lütschine en de spoorlijn Interlaken – Lauterbrunnen of Grindelwald. Daarmee is deze route ook leuk voor treinliefhebbers. Onderweg zijn informatieborden te vinden over de spoorlijn en de flora en fauna in dit gebied.

Even voordat u het station van Zweilütschinen bereikt, ziet u hoe de rivier Schwarze Lütschine (donker van kleur vanwege deeltjes leisteen) en Weisse Lütschine (licht van kleur vanwege kalksteen in het water) zich samenvoegen en zo als Lütschine richting Interlaken stroomt. De naam Zweilütschinen behoeft hiermee geen uitleg meer. Op het treinstation in Zweilütschinen gaat het ene gedeelte van de trein naar Grindelwald en het andere gedeelte naar Lauterbrunnen. Vervolgens heeft men aansluiting op de treinen naar Wengen en via Kleine-Scheidegg naar de Jungfraujoch of via de westflank van het Lauterbrunnedal via Mürren richting Schilthorn.

ZWEILÜTSCHINEN-STECHELBERG

  • 02JungfrauregzweilutschinenstechelbergSchmelzi
De wandeling tussen Zweilütschinen - Stechelberg is erg gemakkelijk. Het 10 km lange traject is tamelijk vlak en gaat grotendeels langs de Weisse Lütschine. We beginnen bij het  station van Zweilütschinen en volgen het bordje Lauterbrunnen langs de Lütschine. Na 800 m, op de Schmelzi, passeren we een smeltoven uit 1638. Tot 1715 deed deze smeltoven dienst, uit het achterste Lauterbrunnental werd in die tijd ijzererts gewonnen. Langs het Schmelzi Wald en Schmitsmatta komen we uit bij de Lochbrücke op 740m hoogte. Vervolgens gaat het over de Lütschine naar Lauterbrunnen. We wandelen door het dorp en na hotel Jungfrau gaan we rechts richting de Staubbachfall en Staubbachhubel. De 70 m lange tunneldoorgang loopt tot aan de rotswand, vervolgens gaat het via een trap naar de galerij achter de Staubbachfalle. De kosten van dit project bedroegen 360.000 CHF. De volgende etappe moet nog gerealiseerd worden, deze zal de bestaande galerij in zuidelijke richting 30 m langer maken tot achter de waterval.

  • 09JungfrauregzweilutschinenstechelbergVanaf Staubbachhubel
We nemen een aantal foto’s vanaf de galerij en wandelen vervolgens verder, het dal van de 72 watervallen in, zoals de plaatselijke toeristenbureau dit dal omschrijft. We volgen de Spissbach en de Buchenbach, halverwege deze route kan men de oversteek maken naar de Trümmelbachfälle, die aan de andere zijde van het dal ligt. We wandelen dezelfde weg terug en genieten aan de westkant van het prachtige uitzicht op de Mönch. Aan het einde van het dal hebben we voortdurend zicht op de besneeuwde Breithorn (4164m). Iets voor Stechelberg bevindt zich de kabelbaan naar Mürren, vanaf dat dalstation kan men naar de Schilthorn. De waterval achter deze kabelbaan heet dan ook vanzelfsprekend Mürrenbachfall. We wandelen door tot achter in het dal en passeren dan de Sefinenlütschine en wandelen langs het natuurvriendenhuis richting busstation, waarmee we terugrijden tot Lauterbrunnen en vervolgens de trein nemen naar Zweilütschinen. Ook bestaat de mogelijkheid om de wandeling uit te breiden door met de kabelbaan naar Mürren te gaan. Vervolgens wandelt men terug naar Grütschalp om uiteindelijk weer uit te komen in Lauterbrunnen.

TRÜMMELBACHFÄLLE

  • 08JungfrauregtrummelbachfalleTrummelbachfalle
10 Gletsjerwatervallen in een bergketen, aan de voet van Mönch en Jungfrau. De Trümmelbachfälle voert het water af van de enorme gletsjerwanden van Mönch (4099m) en Jungfrau (4158m), dat een oppervlakte heeft van 24 km². Jaarlijks spoelt er 20.200 ton aan steen en gruis van de gletsjerwanden door de Trümmelbach. Door de watervallen voert ongeveer 20.000 liter water per seconde. Het zou de enige gletsjerwaterval van Europa zijn die binnen in een berg ligt en toegankelijk is voor publiek.

Na het passeren van een souvenirwinkel en de ingang van de Trümmelbach, brengt een verlichte tunnellift ons naar een hoger gelegen platvorm in de Trümmelbach. Vanaf het bergstation is het nog een klein trapje op naar het hoogst gelegen plateau in de Trümmelbach. Met denderend lawaai baant het water zich een weg door de Trümmelbach. De prachtige watervallen in deze bergketen zijn op beeld nauwelijks vast te leggen, dit natuurverschijnsel zal men met eigen ogen moeten aanschouwen. Nadat we de nodige traptreden naar beneden hebben genomen krijgen we halverwege de wandeling een prachtig uitzicht op het Lauterbrunnental. Aan het eind van de wandeling blikken we nog even terug in de Trümmelbach het water dat zich vervolgens mengt met de Weisse Lütschine  om uiteindelijk bij Bönigen uit te monden  in de Brienzersee.

ISENFLUH

  • 01JungfrauregisenfluhIsenfluh
Tussen Zweilütschinen en Lauterbrunnen aan de rechterkant van de weg gaat een smal bergweggetje, met spiraal-tunnel, naar het afgelegen bergdorp Isenfluh (1034m). Het geïsoleerde bergdorp is ons uitgangspunt voor een aantal prachtige wandelingen in het Sausdal naar Grütschalp, Mürren en Saxeten. Een nostalgische privé- kabelbaan vervoert passagiers in vijf minuten naar het 500m hoger gelegen Sulwald( 1520m). Vanuit Sulwald heeft men een fantastisch uitzicht op de omliggende bergtoppen, waaronder Schynige Platte, Wetterhorn, Eiger, Mönch en Jungfrau en de spectaculaire Lobhörner mogen tijdens dit uitstapje ook niet ontbreken.

(Zie ook het verhaal onder Berghutten; Suls-Lobhornhütte).

LAUTERBRUNNEN

  • 03JungfraureglauterbrunnenLauterbrunnen Staubbachfall
Lauterbrunnen(795m) ligt in een van de indrukwekkendste dalen van de Zwitserse Alpen, tussen gigantische rotswanden en bergtoppen. Met zijn ruim 70 denderende watervallen en bontgekleurde alpenweiden is het Lauterbrunnental een van de grootste beschermde natuurgebieden van Zwitserland. De indrukwekkendste waterval is wel de Staubbachfall, die vanuit Mürren ruim 300 m. omlaagstort, vlak achter de schilderachtige huizen van Lauterbrunnen. Een van de hoogste vrij vallende watervallen van Europa. Naast de kerk van Lauterbrunnen bevindt zich het Talmuseum, dat aandacht schenkt aan de ballonvaartsport in de Alpen.

Een ander oorverdovend natuurschouwspel biedt de Trümmelbachwaterval in het binnenste van de Mönchmassief. Verborgen in deze machtige rotswanden van de berg, stort ruim 20.000 liter water per seconde naar beneden in prachtige gletsjervallen die honderden meters hoog zijn. Het schouwspel kan met een tunnellift bereikt worden, vervolgens moet men nog een behoorlijk aantal traptreden beklimmen. Lauterbrunnen is het vertrekpunt van de bekendste uitstapjes van het Jungfrauregio. Een tandradbaan verbindt Lauterbrunnen met Wengen en na een overstap aldaar kan men verder naar de Kleine Scheidegg, waar men vervolgens richting Jungfraujoch kan reizen met de trein.

Op de westelijke helling bij Lauterbrunnen kan men via een cabinelift  naar Grutschalp (jaren geleden nog een tandradbaan). Vervolgens kan men te voet of met de trein via Winteregg naar het autovrije vakantieoord Mürren. Mürren is ook vanuit Stechelberg te bereiken. De kabelbaan vanuit Stechelberg gaat via Gimmelwald, Mürren en Birg verder naar de Schilthorn. De top van de Schilthorn ( 2960 m), is bekend van de James Bond film (On Her Majesty's Secret Service).

WESTFLANK VAN HET LAUTERBRUNNENDAL

GRÜTSCHALP-WINTEREGG-MÜRREN-GIMMELWALD

  • 01JungfrauregwestflanklauterbrunnendalWinteregg
Voor de wandelroute aan de westflank van het Lauterbrunnendal nemen we de baan naar Grütschalp, waar de wandeling van ruim 1.00 uur begint.

Lopend langs de spoorlijn is er behalve het mooie uitzicht niet veel te beleven op deze  route. Enigszins een saaie route al hadden wij deze dag geluk omdat de inferno-rennen naar de Schilthorn gehouden werd. Men ging het laatste gedeelte hardlopend naar de Schilthorn (2960m) en vele hardlopers werden dan ook aangemoedigd.

MÜRREN

  • 01JungfrauregmurrenMurren
Mürren is een traditioneel bergdorp in het Berner-Oberland in Zwitserland en behoort tot de gemeente Lauterbrunnen. Het dorp is autovrij en ligt op 1650 m hoogte. Het dorp heeft een goed uitzicht op de vierduizenders Eiger, Mönch en Jungfrau. Mürren is bekend als kuuroord en wintersportplaats, romantisch gelegen aan de rand van een plateau boven het 800m diepe Lauterbrunnendal.

In de zomer kan men vanuit het dorp vele wandelingen naar de omliggende bergen maken. Het vertrekpunt van de cabinelift via Birg naar de Schilthorn begint in Mürren. Delen van een James Bond film werden opgenomen rond de Schilthorn en het draaiende restaurant Piz Gloria, het is tevens het eindpunt van de Jungfrau-marathon de jaarlijkse Inferno rennen die 2178 meter lager in het Lauterbrunnendal begint. Beschrijving van de Schilthorn-Piz Gloria: (Zie onder Bezienswaardigheden)

Mürren kan in de winter alleen bereikt worden met een gondel vanaf Lauterbrunnen of Stechelberg, het eindpunt van het Lauterbrunnendal. (hier bevinden zich een aantal campings en een natuurvriendenhuis). Een wandeling  van Mürren via Gimmelwald naar Stechelberg (910m) achter in het Lauterbrunnendal is zeker aan te bevelen, men kan vanuit Stechelberg met de bus weer terug naar Lauterbrunnen. Prachtige wandelingen rond Mürren vindt u  onder de volgende link: http://mymuerren.ch

(Zie ook het verhaal onder Berghutten; Rotstockhütte en Schilthornhütte).

STECHELBERG

  • 02JungfrauregstechelbergStechelberg
Stechelberg (910m), het eindpunt van het Lauterbrunnendal telt een kleine 300 inwoners, een leuke camping en het natuurvriendenhuis Alpenhof. (Zie ook de volgende link; http://www.alpenhof-stechelberg.ch/.).

Het bevindt zich tussen de machtige drieduizend meters hoge Mittaghorn, Breithorn en Grosshorn, die een natuurlijke grens vormen van het Berner-Oberland. De Weisse Lütschine komt uit het Hinteres Lauterbrunnendal, een natuurreservaat met prachtige uitzichten op de Tschingekhorn, Jungfrau en andere bergdecors. Het hoog alpine reservaat (Unterstein-Breitlauenen) is ruim 25 km2 en ligt op een hoogte variërend tussen 1200 en 3900 m, rijk aan flora en fauna (sneeuwhoen en sneeuwhaas), omringd door gletsjers en morenen.

HINTERES LAUTERBRUNNENTAL

  • 02JungfraureghintereslauterbrunnentalRichting Steinberg
Het Hinteres Lauterbrunnental is een van de meest idyllische dalen in de Alpen. Het hoog- alpine reservaat (UNESCO Weltnaturerbe) bevindt zich tussen de machtige drie- en vierduizend meters hoge Jungfrau (4158m), Rottalhorn (3972m), Mittaghorn (3892m), Grosshorn (3734m), Breithorn (3780m) en Tsingelhorn (3562m), die tezamen de natuurlijke grens vormen tussen het kanton Bern en kanton Wallis. Het indrukwekkende trog dal is eigenlijk op twee manieren te bereiken. Iets voor Stechelberg zien we de gondelbaan richting Gimmelwald/Mürren (Schilthornbahn), vandaaruit is het Hinteres Lauterbrunnental via het Sefinental en de hoogtewandeling door het Busenwald te bereiken. Wij wandelen langs Hotel Stechelberg (Rütti 910m) over het teerweggetje richting Trachsellauenen.

  • 26JungfraureghintereslauterbrunnentalTrachsellauenen
Een trogdal heeft een typische U-vorm, steile bergwanden en een “vlakke” bodem, die eeuwen geleden zijn ontstaan door gletsjererosie. In het Lauterbrunnental vind je maar liefst 72 watervallen en ruim 300 bergbeekjes. Tijdens de wandeling richting Trachsellauenen passeren we er al enkele, die middels naambordjes worden aangeduid, zo ook de Inerer Bodenbach. We laten de afslag richting Rottalhütte (5.30uur) links liggen en na drie kwartier bereiken we Berggasthaus Trachsellauenen, het oudste berggasthuis van het Lauterbrunnental. Dat de beroemde Duitse schrijver Goethe meerder keren het Lauterbrunnental bezocht bleek na een bezoek aan het toilet in de berghut. In mei 2015 kreeg het na 150 jaar een naamswijziging, Berggasthaus Trachsellauenen heet voortaan Hôtel du Breithorn.
  • 08JungfraureghintereslauterbrunnentalAmmerta/Jungfrau/Rottalhorn
Vervolgens wandelen we langs de Weisse-Lütschine richting Obersteinberg. Vijftien minuten vanaf het berggasthuis bereiken we Bergwerk, een benaming die ook al dateert uit de 18e eeuw. In het Lauterbrunnental werd er in die tijd lood en zilver gedolven, de laatste mijnbouwperiode was van 1782-1805. Bij Bergwerk (1260m) wandelen we rechtsaf door het bos het steile bergpaadje op,  maken ruimte voor de boer die met zijn kudde schapen van de hoger gelegen almen komt. Als we het bos uitkomen op Ammerta, opent zich het idyllische berglandschap. Achter ons laten we de majestueuze maagd met Rottalhorn en voor ons doemt de Breithorn met Tschingelhorn op.

  • 10JungfraureghintereslauterbrunnentalHotel Tschingelhorn
Na een klein uurtje bereiken we dan ook het volgende berggasthuis, Berggasthaus Tsingelhorn (1678m). Een berghotel die zijn naam eer aan doet, die niet alleen een prachtig uitzicht heeft op de Tschingelhorn (3562m), maar ook de Jungfrau Rottalhorn, Gletscherhorn, Mittaghorn,  Grosshorn en Breithorn zijn vanaf het berghotel te zien. Meer informatie is te vinden op hun website:  http://www.tschingelhorn.ch/ . Het berggasthuis biedt onderdak aan ca.50 personen en heeft douches.

  • 16JungfraureghintereslauterbrunnentalObersteinberg/Tschingelhorn/Watterhoren/Tschingeltritt
We verlaten Berggasthaus Tschingelhorn en passeren de Schluchtgraben en bereiken na ca. 800m het derde berggasthuis in het Hinteres Lauterbrunnental Berghotel Obersteinberg waar in plaats van beschaving romantiek de boventoon voert. Het Berghotel Obersteinberg wordt met kaarsen en petroleumlampen verlicht, er is geen stromend water, geen elektriciteit en het fornuis is hout gestookt. Muildieren dragen de levensmiddelen naar 1778m hoogte, de alpenkaas wordt hier nog steeds op ambachtelijke wijze gemaakt. Het lijkt alsof de tijd hier heeft stilgestaan, nostalgie en romantiek gaan hier in harmonie samen.

Nu wordt het ons ook duidelijk waarom Johann Wolfgang von Goethe zich in 1779 door het Lauterbrunnental liet inspireren voor zijn gedicht “Gesang der Geister über den Wassern”. Het berghotel heeft 15 twee persoonskamers en een toeristenlager. Het berghotel is vanaf Stechelberg in ca. 2.30 uur te bereiken. Ondanks de romantiek en nostalgie hangt er nog wel een prijskaartje aan dit berghotel, inclusief halfpension kost een kamer 88.00 CHF per persoon per nacht. Het toeristenlager kost daarentegen 68.00 CHF per persoon per nacht. Meer informatie is te vinden op: http://www.stechelberg.ch/schlafen-und-essen.html.

  • 12JungfraureghintereslauterbrunnentalTschingelhorn
Na het nuttigen van de lunch besluiten we om nog iets verder door te wandelen om wat foto’s te maken. Ook de minder hoge bergketen aan de westelijke kant van het dal met Ellstabhorn (2884m) en Tschingelturm (2770m) leveren mooie foto’s op. Oberhoren en Oberhorensee staan nog een uur gaans aangegeven vanaf Berggasthaus Obersteinberg. In Schafläger, na het passeren van de Tsingel-Litschina, voert een wandelpad door Im Tal richting Wildi Egg. Wij besluiten om vanaf Berggasthaus Obersteinberg de kortste weg richting Wildi Egg (1560m) te nemen.

  • 27JungfraureghintereslauterbrunnentalJungfrau
Het steile bospad leidt ons langs de Tallbachfalle, die op 10 min. van de wandelroute staat aangegeven. Niet veel later bereiken we  Schirboden (1379m) waar we een prachtig uitzicht hebben op Jungfrau en Rottalhorn. We besluiten om via de Holdrifälle richting Trachsellauenen te wandelen (30 min). Op de brug zien we Tschingel-Litchina en Schmadribach samen als Weissse-Lütschine richting het dal stromen. Verder dalwaarts zullen ook de Schwandbach en Rote Bach zich er nog bij voegen, om uiteindelijk als Lütschine in de Brienzersee uit te monden. Over de Schwandbachen en door de steenlawine van de Breitlouwena bereiken we een half uurtje later Berggasthaus Trachsellauenen waar we een korte pauze nemen. Vervolgens wandelen we dalwaarts richting Stechelberg en blikken nog even naar de maagdelijke Jungfrau die in de wolken dreigt te geraken, een veel voorkomend verschijnsel hier in het Lauterbrunnental dat ook wel het Wasserschloss van het Berner-Oberland wordt genoemd. Wolken hopen zich hier tegen de natuurlijke “grensmuur” op, waardoor er in het Lauterbrunnental relatief meer regen valt dan elders in Zwitserland. Daarna passeren we de Weisse-Lütschine en bereiken via Sichellauenen uiteindelijk Stechelberg vanwaar we vanmorgen zijn gekomen. Een dal om zeker nog eens te terug te komen maar dan wel iets vroeger gaan wandelen dan we vandaag deden om zodoende iets meer tijd te hebben om ook andere routekeuzes te kunnen maken.

Een impressie van de wandelroute door het Hinteres Lauterbrunnental.

WENGEN

  • 01JungfrauregwengenWengen
Vanuit Stechelberg (910m) gaat de reis terug naar Lauterbrunnen en vanuit hier kan men naar Wengen, of men neemt de trein richting Zweilütschinen en stapt vervolgens over richting Grindelwald. 

Wengen ligt op een hoogte van 1274m en is een skigebied in het zuiden van het Zwitserse kanton Bern, tegen de grens met Wallis. Het maakt deel uit van de gemeente Lauterbrunnen. In het hoogseizoen bedraagt het aantal inwoners tussen de 5000 en 10.000. Wengen kent zelf ruim 1400 inwoners en bezit ruim 20 hotels en een jeugdherberg. In het noordoosten van het dorp bevindt zich een kabelbaan naar de Männlichen, de berg waar de jaarlijkse Lauberhornrennen gehouden worden. 

Deze kabelbaan van Wengen naar Männlichen werd in 1954 gebouwd.  Destijds was de lift geschikt voor het vervoer van 40 personen, enkele inwoners van Wengen kwamen op het idee om deze baan te bouwen. In 1963 werd de baan verbouwd en bood toen plaats aan 50 personen. Sinds 26 augustus 1992 lopen er twee comfortabele cabines voor 80 personen tussen Wengen en Männlichen. In slechts vijf minuten overbrugt men nu bijna 1000 hoogtemeters vanuit Wengen (1300m) naar het bergstation Männlichen (2222m). Wengen ligt ten zuiden van het Jungfraumassief. Wengen is net als Mürren een autovrij dorp en voor transport is men aangewezen op de trein van de Wengeralpbahn, die in 1893 werd geopend.

GRINDELWALD

  • 04JungfraureggrindelwaldStation Grindelwald
Grindelwald  is gelegen op 1034m in het Lütschendal tussen Eiger,Wetterhorn, Fiescherhorn en Faulhornen in  het kanton Bern. Het prachtige dorp ligt diep onder de vierduizenders te weten Eiger 3970m, Mönch 4099m en Jungfrau 4158m. Vroeger reikten twee gletsjers genaamd de Untere- en de Obere Grindelwaldgletsher tot aan het dorp, vandaar dat Grindelwald in de volksmond ook wel Gletsjerdorp wordt genoemd.

Werd het dorp jaren geleden nog bedreigd door de Unteren Grindelwaldgletscher de laatste jaren is men druk bezig met het in bedwang houden van de Gletschersee die boven Grindelwald is ontstaan, als gevolg van de opwarming van de aarde. (Zie de volgende link; http://www.gletschersee.ch/).

  • 02JungfraureggrindelwaldGrindelwald
Vanuit het dorp kan men met vele kabelbanen het Jungfrauregio in o.a.  richting Kleine- en  Grote Scheidegg, Männlichen, Pfingstegg, First, of met de trein terug naar Zweilütschinen. Aan het eind van het dorp Grindelwald gaat een stoeltjeslift naar een bergrestaurant op 2168m genaamd de First, heel toepasselijk omdat het de eerste stoeltjeslift ter wereld was, die hier destijds werd aangelegd. Ook de First Cliff Walk in Grindelwald is zeker een aanrader. De First Cliff Walk is gratis en wordt gesponsord door Tissot. Het is een te gekke loopbrug gemonteerd aan de klif van de 2168m hoge First. Vervolgens kan men vanuit Grindelwald richting de Pfingstegg (1391m). Op de Pfingstegg is een prachtige rodelbaan waar jong en oud zich vermaken, ook de  wandeling richting Bäregghütte (voorheen Stieregg) en Schreckhornhütte 2529m beginnen hier. Tevens kan men zoals al gezegd vanuit Grindelwald met de gondelbaan naar de First 2168m en ook hier heb je wandelingen met mooie uitzichtpunten. (Zie ook het verhaal onder Berghutten; Berghaus Bäregg, Faulhorn en Glecksteinhütte).

GRINDELWALD-GRUND

  • 01JungfraureggrindelwaldgrundGrindelwald-Grund
Een ander bekend stationnetje is Grindelwald -Grund hier kunnen treinfanaten prachtige plaatjes schieten van de bergtreinen richting Kleine Scheidegg.

Vanuit het dalstation Grindelwald-Grund( 943m) is de Männlichen ook met de cabinelift te bereiken. Deze cabinelift is in 1978 geopend en met een lengte van meer dan 6 kilometer is het de langste cabinelift ter wereld. De spectaculaire rit over meer dan 1000 hoogtemeters naar de Männlichen (2237m) duurt een behoorlijke tijd, hij maakt een tussenstop in Holenstein 1529m, vanwaar uit  ook leuke wandelingen zijn te lopen.

Eind 2020 werd het gigantisch project, de V-Bahn in Grindelwald-Grund geopend. Het multifunctioneel dalstation omvat twee nieuwe liften nl. naar de Männlichen en Eigergletscher het zal in de volksmond Eigerexpress gaan heten. Het is het grootste bergspoorproject sinds de Jungfrau spoorlijn welke destijds op 1 augustus 1912 werd geopend. De jarenlange bouw heeft maar liefst 470 miljoen CHF gekost, daarentegen zijn de skiliefhebbers wel in een kwartier boven.

GRINDELWALD-ZWEILÜTSCHINEN

  • 01JungfraureggrindelwaldzweilutschinenGrindelwald
Droog weer en een lekkere temperatuur om te wandelen, maar wel “hochnebel” (laaghangende bewolking een zgn. mistlaag) zijn de weersvoorspellingen voor de komende dagen. Niet een dag om het hogerop te zoeken omdat de mist vaak boven de dalen, zeeën en berghellingen blijft hangen. Een veelvoorkomend verschijnsel in Zwitserland, tussen de maanden september en april. Het ontstaat als er weinig wind is en de zon begin oktober zijn krachten heeft verloren om door de mistlaag te komen en de bodemtemperatuur veelal laag en vochtig is. Dan maar een wandeling in lagergelegen dalen.

We wandelen van Grindelwald-Zweilütschinen, een traject van ca. 8km door het Lütschental. Een wandeling met weinig hoogteverschil ca. 250m, over smalle asfaltwegen, zandpaden en weiden met chalets. Het uitzicht op Wetterhorn en Schynige Platte kunnen we vandaag wel vergeten het blijft een grijze dag. De enige kleuren van vandaag komen van de prachtige gekleurde bladeren die enigszins de herfst al aankondigen. Vanaf Grindelwald-Grund (943m) wandelen we richting Grindelwald-Boden. Vervolgens wandelen we onder de Männlichenbahn door en langs de Schwarze Lütschine bereiken we Schwendi.

  • 05JungfraureggrindelwaldzweilutschinenKoe
Een koe ligt nog rustig te grazen en de herfst kondigt zich aan op een oude boomstronk. Iets verder hebben we Burglauenen bereikt en passeren hier de Lütschine en de hoofdrijbaan. Het tandradspoorlijntje Interlaken-Grindelwald, van de Berner-Oberland-Bahn, splitst zich hier in twee baanvakken zodat de treinen elkaar kunnen passeren.

Langs het spoor gaat het richting Stalden. In de haarspeldbocht staat het hotel van Stalden en rechts ervan het tunneltje, wij gaan onder de spoorlijn door  naar de Hintisberg. Om over deze weg te mogen rijden kan men in het hotel een vrijwaring kopen. Het verkort n.l. de wandelroute naar de Männdlenenhütte en Faulhorn aanzienlijk, al moet er altijd nog een 900 hoogtemeters overbrugd worden naar de Faulhorn. Een mooi gekleurde rups kruipt over het teerweggetje. In Stegmatte ligt de nieuwe brug inmiddels weer over de Schwarze Lütschine, jaren geleden heeft de overstroming van de rivier hier behoorlijk veel schade aangericht.

  • 12JungfraureggrindelwaldzweilutschinenOude kabelbaan
Vervolgens passeren we een oude woning uit 1717en wandelen langs het historische kabelbaantje (Schynige Platte) en passeren middels een tunnel de hoofdrijbaan bij het schuurtje met de appelpers. Gasthof zur Linde, aan onze rechterzijde, staat in Gündlischwand de hoofdplaats van deze gemeente. Via Blasiegg wandelen we aan de achterzijde het station Zweilütschinen binnen. Onder de spoor- en wandelbrug door komen de Schwarze- en Weisse Lütschine samen, om uiteindelijk als Lütschine uit te monden in de Brienzersee bij Bönigen. De naam Zweilütschinen hoeft hierbij geen uitleg meer. Tevens worden hier de treinstellen ge- en ontkoppelt. Het eerste treinstel van de BOB gaat naar Lauterbrunnen en het laatste treinstel naar Grindelwald.  Met de Berner-Oberland-Bahn rijden wij vervolgens weer richting Grindelwald, waar we zijn begonnen.

GRINDELWALD–GROSSE-SCHEIDEGG

  • 03JungfraureggrindelwaldgrscheideggUndrem Berg
Grindelwald Hotel Wetterhorn (1230m) is ons uitgangspunt voor de wandeling Grindelwald - Grosse-Scheidegg (1962m), de bergwandeling staat 2.30 uur aangegeven. Het eerste gedeelte gaat langs de rijbaan, maar over een wandelpad langs een bergmeertje tot aan de bocht waar we de rijbaan verlaten. Over de Briggbach vervolgen we de wandelroute via Undrem Berg naar Ischboden. De bergwandelweg naar de Glecksteinhütte is vanwege de sneeuw nog afgesloten. Na enige tijd bereiken we de Ischbodenhütte, we wandelen over het erf en nemen een kijkje in het opvangcentrum voor vogels.

  • 06JungfraureggrindelwaldgrscheideggVogelpark
Het Alpenvogelpark is een opvangcentrum voor vogels die door een ongeval zichzelf niet meer kunnen redden in de natuur. In een aantal volières worden de vogels gehuisvest en geven vrijwilligers hun de nodige verzorging. Vervolgens wandelen we een stukje over de rijbaan, passeren de Lugibach en wandelen bij Schwendibiel weer over het bergwandelpad. Evenals van Schwarzwaldalp naar Grosse Scheidegg kruisen ook hier rijbaan en bergwandelweg elkaar af, zodat we tijdens de wandeling de plaatselijke vervoersmaatschappij regelmatig kunnen tegenkomen. Vanaf acht uur ’s ochtend rijden er bussen naar Grosse Scheidegg, reistijden Grindelwald-Bus vindt u hier. Im undren Loichbiel is een boer bezig zijn alp-hut in gereedheid te brengen. Aan de voet van de Wetterhorn wandelen we gestaag bergop richting Grosse Scheidegg en bereiken niet veel later Obren Loichbiel.

  • 14JungfraureggrindelwaldgrscheideggWandelroute
De alphutten zijn nog gesloten, wel hebben we hier een mooi uitzicht op de First en de besneeuwde Faulhorn. Iets verder blikken we terug en zien een donkere lucht verschijnen. Na Blaserie (1813m) wandelen we het laatste stukje omhoog en na een bocht zien we Berghotel Grosse Scheidegg voor ons verschijnen,  we maken nog enige foto’s en wandelen in ras tempo richting het berghotel. De volgende bus staat al klaar om richting Grindelwald te rijden, met de Wetterhorn en Schafhubel op de achtergrond. Enige minuten later breekt er een onweersbui los, die net zo snel verdwijnt als dat hij gekomen is. Na een kort oponthoud in het berghotel rijden we met de volgende bus weer richting Grindelwald.

GRINDELWALD-FIRST

  • 01JungfraureggrindelwaldfirstgrscheideggFirst met Schreckhorn
Met de moderne 5,2km lange gondel geschikt voor 6 personen zweeft u in 25 minuten van Grindelwald (1034m) omhoog naar Grindelwald-First (2168m), een van de mooiste uitzichtpunten van Europa. In het adembenemende panorama-uitzicht reikt uw blik over de Berner-Alpen, zeven "Vierduizenders" van Schreckhorn Wetterhorn tot aan de Eiger Mönch en Jungfrau. Vanuit Grindelwald-First zijn er vele mogelijkheden om te wandelen. De wandeling naar de Faulhorn is onder Berghutten besproken.

De Schwarzhorn (2928m) is in ruim 5.00 uur te beklimmen, waaronder ook nog de mogelijkheid bestaat om een klettersteig te maken, de uitrusting hiervoor moet je dan wel zelf meenemen. Van Grindelwald-First naar Grosse Scheidegg is een prachtige wandeling, hetzij via Oberläger of via Schilt beter bekent als Murmeltierweg. Deze bergmarmotten zal je zeker op de route tegen komen.

Maar Grindelwald-First heeft meer te bieden, niet voor niets staat op de flyer Grindelwald-First Top of Adventure zoals wandelend over de First Cliff walk of met een Trottibike of Mountain Cart dalwaarts gaan. Heb je dan nog geen adrenaline genoeg neem dan de First Glider of Flieger waarmee je met ruim 80 km/uur door de lucht zweeft over een 880m lang traject.

PFINGSTEGG

  • 01JungfraureggrindelwaldpfingsteggBergstation Pfingstegg
Aan het eind van het dorp Grindelwald lopen we richting de Pfingstegg (1391m), hier kunnen we met een kabelbaan naar boven of we gaan de 400 hoogtemeters te voet naar boven. Op de Pfingstegg is een prachtige rodelbaan waar jong en oud zich best een poosje kunnen vermaken. 
De wandeling richting Bäregghütte (voorheen Stieregg) kan men onder Berghutten vinden. De Unterer Grindelwaldgletscher richting Berghaus Bäregg aan de voet van de Eiger is zeker de moeite waard om er even heen te lopen.

PFINGSTEGG-MILCHBACH

  • 01JungfraureggrindelwaldpfingsteggmilchbachPfingsteggbahn Grindelwald
De kabelbaan Grindelwald-Pfingstegg brengt u in 5 minuten naar het bergstation van de Pfingsteggbahn (1391m), vanwaar de wandeling begint. Een eenvoudige wandeling Pfingstegg-Michbach, die weinig hoogteverschil kent en prachtig is aangelegd in de hang van de Mättenberg en tot Hotel Wetterhorn (1230m) 90 minuten staat aangegeven. Vanuit het bergstation gaat het dalend tot de splitsing op 1315m, vanwaar we door het Rubiweid richting de nieuwe tunnel wandelen, die door de Breitlouwina is aangelegd, dit i.v.m. de enorme hoeveelheid stenen die van de gladde steile wand van de Mättenberg af komt. Achteromkijkend hebben we een prachtig uitzicht op de Eiger en het bergstation Pfingstegg met de rodelbaan. Langs het wandelpad fotograferen we de bloemen en genieten van het uitzicht. Na het passeren van de tunnel door de Breitlouwina en enige bergbeken bereiken niet veel later op Halsegg, restaurant Chalet Milchbach (1348m).

  • 07JungfraureggrindelwaldpfingsteggmilchbachRestaurant Milchbach
Het is niet met zekerheid te zeggen hoe oud het restaurant is, maar een bericht in het gastenboek dateert uit 1890. Een oude foto in het restaurant laat zien dat in vroegere jaren de gletsjer naast Chalet Milchbach heeft gelegen. Het heeft geen overnachtingsmogelijkheden en volgens de eigenaar heeft het Chalet deze ook nooit gehad. Nabij het restaurant valt nog het een en ander te lezen over ’s werelds eerste “Luftseilbahn der Wetterhorn-aufzug”. Deze kabelbaan werd in 1908 in gebruik genomen, echter door de 1e wereldoorlog moest deze in 1914 worden stilgelegd. In de jaren dertig werd de kabelbaan afgebroken. Het bergstation staat nog steeds aan de overzijde, aan de rand van de Wetterhorn. De originele cabine kan men bezichtigen in het “Verkehrshaus” in Luzern. Na de koffie vervolgen we de wandelroute richting Grindelwald en geven de voorkeur aan de afdaling langs de rechterzijde van Chalet Milchbach. Deze is minder steil en heeft hier en daar, door en tussen de bomen nog enigszins zicht op de rotsen waar eens de Oberer Grindelwaldgletscher lag. De Oberer Grindelwaldgletscher is nu ver te zoeken hiervoor zul je aan de overzijde richting Glecksteinhütte moeten wandelen, deze staat elders op de site beschreven. Niet veel later bereiken we de brug over de Schwarze Lütschine, vervolgens wandelen we richting Hotel Wetterhorn in Grindelwald. Rechtdoor over de parkeerplaats vervolgen we de wandelroute en via Im Brendli, de Bärgelbach en Underhüsren bereiken we Milibach Grindelwald. In Grindelwald gaat het voor hotel Alpenblick langs, naar de parkeerplaats van de Pfingstegg, waar de auto staat. Voor het laatste gedeelte van de wandeling moeten we er 50 min bijtellen.

GRINDELWALD-GLETSCHERSCHLUCHT

  • 01JungfraureggrindelwaldgletscherschluchtmarmorbruchGletscherschlucht
Achter in het dorp Grindelwald bevindt zich de Grindelwald-Gletscherschlucht. Langs het nieuw gebouwde familie hotel, ligt de ingang van de Gletscherschlucht en kristaltentoonstelling. De Grindelwald-Gletscherschlucht is een toeristische attractie van formaat. Het smeltwater van de  achterliggende vierduizenders moet door een smalle kloof richting de zwarte Lütschine. Om het kolkende water gade te slaan heeft men paadjes aangebracht in de smalle kloof. Aan het eind van de Gletscherschlucht moet men dezelfde weg terug omdat er geen doorgang is. Over de brug rechts, bij de Gletscherschlucht gaat men richting Marmorbruch. Het restaurant Marmorbruch ligt op een mooie locatie boven de Grindelwald-Gletscherschlucht.

  • 08JungfraureggrindelwaldgletscherschluchtmarmorbruchMarmorbruch
De “Grindelwalder Marmorbruch” is een waardvolle, overgebleven ruïne uit vroegere tijden. De meeste steengroeves zijn verloren gegaan of afgedekt met aarde en rotsen. Het gesteente werd ontdekt in 1730 en van 1740-1760 zijn de eerste marmer stukken er uitgekapt. Deze geschiedenis staat bij de Marmorbruch beschreven tot  het in 1903 werd gesloten. Het was een intensieve arbeid om de brokstukken goed uit te houwen in de bergwand. Wat in die tijd met een “schrotpickel” gebeurde, in het Berner Oberland ook wel “Schrote” genaamd. Een werktuig met een 170 centimeter lange dunne steel en aan het uitende een “schäufelchen”, een dun blad gehard staal die door de smid geregeld bewerkt moest worden.

  • 07JungfraureggrindelwaldgletscherschluchtmarmorbruchMarmorbruch
De zogenaamde schrotsporen die achterbleven zijn in deze groeve  zijn nog duidelijk zichtbaar. De grot, die zich bij de groeve bevindt, is 23 meter lang en voorzien van verlichting. Deze eindigt in een kleine zaal van 9 bij 6 meter en is ruim 3 meter hoog. Hier zijn de brokstukken uitgehouwen voor het parlementsgebouw in Bern. De hoogste zuil uit Grindelwaldmarmer gemaakt, (de 3,5 meter hoge zuil in de entreehal van de Universiteit van Bern) kwam ook uit de kleine zaal. De oude “Steinbruch” ligt 120 meter boven de ingang van de Grindelwalder Gletscherschlucht. Het ernaast gelegen restaurant Marmorbruch doet zijn naam dus eer aan. Vanaf bergstation Pfingsteggbahn is het 50 minuten lopen, terwijl 120 hoogtemeters gedaald moeten worden. Vanaf de Gletscherschlucht in Grindelwald is het 20 minuten lopen. Het is vanaf de parkeerplaats bij de Pfingsteggbahn een kleine 40 minuten lopen.

  • 12JungfraureggrindelwaldgletscherschluchtmarmorbruchGrindelwaldmarmor
Bij Gridelwaldmarmer zijn de steencomponenten van het gesteente, grauw, wit, vleesachtig roze tot rood, of geelachtig van kleur. Al deze kleuren lopen vloeiend in elkaar over. De tussenmassa is intensief groen van kleur. Rosenlauimarmer daarentegen is roodviolet tot hagelwit van kleur, waarvan de groenachtige tussenmassa in het gesteente vaak donkerrood en vlekkerig van kleur is. Dat het gesteente miljoenen jaren oud is, nemen we zonder meer aan en laten we voor wat het is. Het gesteente werd vroeger door welgestelden gebruikt als dekplaat op prachtige oude kastjes, schouwen en mantels om schoorstenen, maar ook in kerken en parlementsgebouwen werd het gesteente gebruikt. Het parlementsgebouw in Bern is hier een voorbeeld van, de bureau ingang van de president heeft een rode omlijsting van Grindelwald marmer en de nationale raadzaal een grauwe omlijsting van Grindelwaldmarmer.

WETTERHORN

  • 01JungfraureggrindelwaldwetterhornWetterhornbahn
Na een bouwtijd van 4 jaar werd de Wetterhornaufzug, als eerste Luftseilbahn (Kabinebaan) ter wereld, in 1908 in gebruik genomen. De Wetterhornbahn werd ontworpen door de Duitser Feldmann uit Elberfeld (die ook de Wuppertaler Schwebebahn bouwde). In Grindelwald aan de voet van de Grote-Scheidegg, naast hotel Wetterhorn staat nog de originele cabine uit die tijd. De cabine woog maar liefst 4100 kg. En bood aan zestien mensen plaats: te weten 8 zittende en 8 staande personen.

Het aandrijfmechanisme is namaak, omdat het origineel zich in Luzern bevindt. Het dalstation, inmiddels een ruïne, en bergstation bevinden zich nog steeds op de oude locatie onder de Wetterhorn.

BRANDEGG

BRANDEGG-HOLENSTEIN

  • 01JungfrauregbrandeggholensteinBrandegg
In Grindelwald nemen we de trein richting Kleine Scheidegg en stappen bij Brandegg uit. Vanuit hier lopen we de Äpfelchüechliwäg (Appelflappenweg) van Brandegg (1332m) naar Holenstein (1529m). Een speels opgezette wandeling uitstekend geschikt voor kleine kinderen, die zich best zullen vermaken met de opdrachten die men tijdens de wandeling tegenkomt. Deze vragen en opdrachten hebben betrekking op fruit. Een barbecue-plek vindt men ook op de route, zodat men best enige worstjes in de rugzak kan meenemen om te grillen onderweg. Dat maakt zo’n wandel-dag extra gezellig.

MÄNNLICHEN

  • 01JungfrauregmannlichenMannlichen
De Männlichen is een berg boven Wengen en ligt op 2343 meter hoogte. Vanaf Berghaus Männlichen hebben we prachtige vergezichten. Talrijke imponerende en fascinerende wandelwegen met steile afgronden vertrekken vanuit hier in alle richtingen. Ook is het gebied in de wintermaanden bekend om de jaarlijkse Lauberhornrennen.

Of Männlichen binnenkort door een andere kabelbaan is te bereiken valt nog te bezien, plannen zijn er om een kabelbaan in V vorm aan te leggen, die ook Kleine Scheidegg, c.q. station Eigergletscher, zal aandoen. Bouwaanvragen dateren uit 2013 en als alles volgens plan verloopt zal de nieuwe bergbaan in 2016 gereed moeten zijn. Eerdere plannen waar de Y variant de eerste voorkeur had, zijn in 2011 al gestrand. Grondeigenaren en milieuorganisaties bieden vaak weerstand bij projecten van deze omvang, of alle neuzen dezelfde kant op gaan staan..., de tijd zal het leren.

Na 40 jaar dienst te hebben gedaan werd achter de 6,3 km lange gondelbaan van Grindelwald-Grund naar het bergstation Männlichen definitief een punt gezet. De kogel is door de kerk dit jaar zal worden begonnen met een nieuw aan te leggen V-Bahn project, dat omstreeks december 2019 gereed zal moeten zijn. In de zomermaanden zullen de gasten per bus van Grindelwald-Grund naar het bergstation Männlichen worden vervoerd.

MÄNNLICHEN-ALPIGLEN

  • 01JungfrauregalpiglenmannlichenMannlichen
Een wandeling met veel afwisseling onderweg, voor wat betreft de natuur. Afwisselend door open vlaktes en door bossen is Männlichen-Alpiglen een prachtige wandeling. Via Bustiglen lopen we richting Männlichen, we hebben onderweg veel pauzes gemaakt niet vanwege  vermoeidheid maar vanwege de prachtige doorkijkjes. Vanaf Männlichen kunnen we te voet verdergaan naar de  Kleine Scheidegg of we nemen een van de kabelbanen naar Wengen of Grindelwald-Grund.

MÄNNLICHEN-KLEINE-SCHEIDEGG

  • 01JungfrauregmannlichenklscheideggTschuggen Mannlichen
De wandeling Männlichen - Kleine-Scheidegg is een vrij gemakkelijke korte route (1.20 uur), die licht stijgt en daalt. Vanuit Kleine-Scheidegg heeft u een mooi uitzicht op het Jungfraumassief. Het pad voert door een grasrijk landschap, dat in de zomer veel alpenbloemen laat zien. In schril contrast hiermee staan de rotswanden waarlangs u loopt.

Deze route is bij uitstek geschikt voor gezinnen met jonge kinderen en voor mensen die zonder al te veel inspanning een hooggebergtewandeling willen maken. Een klein nadeel is dat de paden redelijk druk kunnen zijn, omdat deze route bij veel toeristen erg geliefd is. Vanuit Männlichen kunt u met de kabelbaan naar Wengen reizen, en vervolgens per trein naar Lauterbrunnen. Er is nog een andere kabelbaan naar Grindelwald Grund, waar u kunt overstappen op de trein naar Grindelwald.

KLEINE-SCHEIDEGG

  • 01JungfrauregklscheideggKleine Scheidegg
Kleine-Scheidegg is een bergpas op een hoogte van 2061 m en verbindt Grindelwald met Lauterbrunnen, gelegen tussen de Eiger en de Lauberhorn in het Berner Oberland. Op de Kleine-Scheidegg bevinden zich een aantal hotels, eetgelegenheden, souvenirwinkels en het bergstation van de tandradbanen van de Wengeralpbahn en de Jungfraubahn. De westkant van de Wengernalpbahn gaat van Kleine-Scheidegg naar Wengen, terwijl de oostzijde van Kleine-Scheidegg naar Grindelwald gaat.

De Jungfraubahn gaat vanaf Kleine-Scheidegg via Eigergletscher door de Eiger (in de tunnel uitzicht vanuit vensters in de Eigernordwand (2865m) en Eismeer (3160m) en de Mönch naar het dak van Europa de Jungfraujoch (3354m. In de winter is de Kleine-Scheidegg samen met het Männlichen het middelpunt van een uitgebreid skigebied rondom Grindelwald en Wengen.

EIGERGLETSCHER

EIGERGLETSCHER-ALPIGLEN (EIGERTRAIL)

  • 01JungfrauregeigertrailEigergletscher
De Eigertrail, zo wordt deze wandeling ook wel aangeduid, heeft een looptijd van 3.00 uur en begint op de Eigergletscher aan de voet van de imponerende Eigernordwand. Een belevenis voor geoefende wandelaars met goede uitrusting en schoenen. Een ruig gebied met mooie wandelpaden, door watervallen en over stenen met als hoogtepunt de Eigernordwand. De 1800m hoge noordelijke Eigerwand, die de vorm heeft van een loodrechte holle spiegel, heeft haar eigen klimatologische wetten. De reuzenwand vormt een hindernis voor wolken, sneeuw en regen, die lawines, watervallen en regens van steenslag teweegbrengen.

Eenmaal bij deze wand aangekomen is het net of de Eiger over ons heen buigt. De prachtige bloemen op de route en mooie vergezichten richting Kleine-Scheidegg en Männlichen zijn niet te beschrijven, dit moet men met eigen ogen gezien hebben. Hoewel de top van de Eiger al in 1858 werd bedwongen, duurde het 80 jaar voordat Duits- Oostenrijkse bergbeklimmers de wand beklommen. Pas 23 jaar later, in 1961 slaagden bergbeklimmers erin, de eerste winterbeklimming te volbrengen. De Eigernordwand of "Wand der verschrikking" kent vele dramatische pogingen die meer dan veertig bergbeklimmers het leven hebben gekost.

Vanuit zowel Alpiglen als Eigergletscher kunnen we weer met de trein naar Kleine- Scheidegg of Grindelwald. Ook kan men via Brandegg (1332m) naar Grindelwald-Grund (943m) lopen dat is eveneens een prachtige wandeling, maar men moet er dan nog een paar uurtjes aan vastknopen.

WENGERALP

EIGERGLETSCHER-WENGERALP

  • 01JungfrauregwengeralpeigergletscherEigergletscher
Vanuit Wengen gaan we met de trein richting Kleine-Scheidegg, op Wengeralp stappen we uit omdat de wandeling daar begint van Wengeralp (1873m) naar Eigergletscher (2320m). Het eerste gedeelte van de route loopt langs mooie paden en door bossen richting de Eiger. Via Biglenalp gaan we door naar de Eigergletscher waar het laatste gedeelte over de kam wandelend naar het hotel op Eigergletscher gaat.

Een wandeling waar men geen evenwichtsstoornissen moet hebben en waarvoor men 2.30 uur  moet uittrekken. Aangezien het laatste stuk nogal ruig en kil is komen we hier geregeld wilde dieren tegen zoals gemzen en steenbokken.