JUSTITAL (CHÄSTEILET)

  • 01RegiothunjustistalJustistal
Het Justistal is een 5 km lang bergdal aan de noordzijde van de Thunersee, ingeklemd tussen de Sigriswilgrat, (met zijn Sigriswiler Rothorn) Niederhorn en Gemmenalphorn. Aan het eind van het dal staat de markante Schibe met de Sibe Hängste, over de Sichle 1679m bereiken we de gemeente Horrenbach-Buchen, iets ten oosten van Thun-Steffisburg. 

Het Justistal (Chästeilet) kent een lange voorgeschiedenis, 700 jaar geleden werd het Justistal door de toenmalige Baron Walter von Eschenbach verkocht aan het klooster van Interlaken. De lokale boeren rondom Interlaken, voornamelijk die uit Sigriswil, Beatenberg en Oberhofen pachten de alpen van het klooster. Ruim 3 eeuwen bestaat het Justistal al uit een Alpine coöperatie later de United Alpine Coöperatie genoemd. Nu bestaat de Justital uit een negental boerderijen, maar de Justistaler Alpen coöperatie bestaat nog steeds.  

  • 03RegiothunjustistalChasteilet Justistal
Bij de Chästeilet (Kaasverdeling) ontmoeten de boeren elkaar en wordt de kaas uit de alphutten gedragen. Deze kazen worden vervolgens verdeeld over het aantal boeren waarvan de koeien dat jaar melk hebben geleverd in het Justistal. Het delen gebeurt in verhouding tot de melkproductie van de koeien. Maar omdat een koe zelden elke dag 4, 8 of 12 liter melk geeft, volgt er een ingewikkelde berekening (1 bergrecht =1 koe, 200kg melk = 1 Saum, 4 Säume = 1 los en 1 los = ca. 7 Laibe à 10kg) waar we verder niet te diep in meegaan. De kazen worden verdeeld over de brede planken (en opgestapeld) die die dag voor de kaashutten worden neergelegd, alle Alp-kaas wordt gelijkmatig verdeeld.  

  • 04RegiothunjustistalChasteilet Justistal
Zeven van de negen Alp-hutten verdelen hun kazen op Alp Spycherberg waar de kaashutten staan. Hier staat ook de grote feesttent voor een hapje en een drankje tijdens dit spektakel dat van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat duurt. Alp Spycherberg verdeelt bij de spycher de kaas onder de boeren waarvan de kazen in desbetreffende Spycher liggen opgeslagen. Ook Alp Grön, bij de uit- of ingang van het dal hoe je het maar bekijkt, verdeelt de kaas onder hun eigen boeren bij de Grönhutte.  

  • 05RegiothunjustistalJustistal
Wanneer alle kazen zijn opgestapeld komt er een lotnummer op de stapel te liggen totdat alle stapels voorzien zijn van een nummer. Vervolgens wordt door middel van een lot-trekking de desbetreffende stapel aan een boer toegewezen. Voor en tijdens dit traditionele ritueel begint het feest langzaam maar zeker op gang te komen. Het orgelmuziek, alphoornblazen en jodelen mag dan ook niet ontbreken bij het afsluiten van de alpine zomer.  


  • 07RegiothunjustistalOpgetogen koe
Halverwege de middag volgt dan de Alp-Abzug, de koe die het meeste melk heeft geproduceerd wordt het rijkst opgetogen en heeft de grootste bel om haar nek. De hele boerenfamilie loopt voorop in klederdracht en begeleidt de koeien, de landbouwwagens, karren en hun hele hebben en houden dalwaarts. Tegen de avond zullen alle melkkoeien beneden zijn, voor sommigen een wandeling van 4 uur. Daarna volgt er in de feesttent in het dorp tot in de late uurtjes een groot feest.  

  • 10RegiothunjustistalGronhutte
Zoals gezegd in de eerste alinea bestaat het Justistal uit een negental Alphutten. Het Grön is de eerst Alp in het Justistal dat rond de 3.5 ton Alp-kaas produceert van 28 koeien en direct bij de Alphut wordt opgeslagen. De Grönhütte heeft een eigen stroomvoorziening en waterbron.  

 

  • 12RegiothunjustistalSpycherberg
De Spycherberg staat zoals zijn naam al aangeeft aan de Spycherstutz, waar zich ook de kaashutten (Spychers) bevinden. De Alp wordt door 25 koeien begraasd, goed voor 3,5 ton Alp-kaas. Bovendien zijn hier in de zomermaanden 17 varkens, een stier en een toom kippen. 



  • 13RegiothunjustistalAlp Buffel Justistal
Op Alp Büffel grazen 22 koeien en lopen 15 varkens. De koeien zijn goed voor 3 ton Alp-kaas, bovendien wordt hier het Alp-boter vervaardigd dat in de plaatselijke super in Sigriswil wordt verkocht.

 

 

  • 15RegiothunjustistalSigriswiler Rothorn & Fluhlauenen Alpboerderij
De Flüelauenen is de enige rotsachtige alp in het Justistal, waar 25 koeien grazen, die 3,5 ton Alp-kaas produceren. Een stier, 7 geiten en 17 varkens maken de boerderij compleet. De Sigriswiler Rothorn op de achtergrond.  

 

  • 17RegiothunjustistalKleiner Mittelberg Alpboerderij
De Kleiner Mittelberg Alp kent twee hutten de bovenste ligt op 1430m en is hiermee de hoogst gelegen Alphut van het dal. De melk wordt vanaf hier met een kabelbaan naar de benedenste Alphut getransporteerd waar het wordt verwerkt. Op de Alp leven in totaal 25 koeien en 20 varkens. De koeien produceren 3,5 ton Alp-kaas. 

 

  • 19RegiothunjustistalRossschatten Alpboerderij
Rossschatten ligt vrijwel midden in het langgestrekte Alp-dal. Hier grazen 26 koeien die rond de 3 ton Alp-kaas produceren. Ook worden hier jaarlijks 20 varkens vetgemest.  

 

 

  • 20RegiothunjustistalGrosser Mittelberg
De zevende Alphut in het Justistal, Grosser Mittelberg, is de grootste Alp van het dal. Hier grazen maar liefst 55 koeien, 12 geiten en worden maar liefst 40 varkens vetgemest. De koeien produceren maar liefst 7,5 ton Alp-kaas. Grosser Mittelberg is de enige Alp met drie kaasmakers, bovendien heeft het als enige Alp voor zichzelf een eigen Spycher (kaas-hut). 

 

  • 21RegiothunjustistalSigriswiler Alpboerderij
De Sigriswiler Alp heeft als enige een waterval. Hiermee wordt een stroomturbine aangedreven. Op de alp worden 18 varkens vetgemest en grazen 20 koeien, goed voor 3 ton Alp-kaas. 

 


  • 25RegiothunjustistalOberhofner Alpboerderij
De Oberhofner is de achterste alp in het Justistal en in het bezit van de gemeente Oberhofen. Het is de enige alp in het Justistal die niet tot de alpen- coöperatie behoort. De pachters hebben 30 koeien enige runderen en varkens. De Oberhofener Alp produceert 3 ton kaas. 

 

  • 02RegiothunjustistalChasteilet Justistal
Een klein rekensommetje en je komt tot een optelsom van meer dan 30 ton kaas dat eind september uit het Justistal moet worden vervoerd. Het is hiermee dan ook het grootste kaasevenement van het Berner-Oberland. 

Alp-kaas wordt alleen in de zomer gemaakt, en noem Alp-kaas beslist geen Berg-kaas. Alp-kaas wordt gemaakt met de melk van koeien, geiten of schapen die op de alm weiden. Want het mag enkel Alp-kaas heten wanneer de melkproductie en het kazen op de alm plaatsvindt. Toen er begin 19e eeuw ook in het dal kaas werd gemaakt, waarin de koeien hooi en mais als voer kregen, werd deze kaas Berg-kaas genoemd om zo het verschil met Alp-kaas aan te geven. 

  • 26RegiothunjustistalHert Justistal
Wie denkt dat na de Alp-Abzug het dal leeg en verlaten is heeft het mis. Tussen begin september en half oktober is het bronstijd in het Justistal. Meer dan 120 herten komen in de bronstijd naar het Justistal. Ondanks deze grote aantallen wordt er geen wildschade aangetroffen. De herten grazen alleen van de eerste en laatste snee gras mee. Uit het kantonnaal Wildschadefonds worden de boeren voor deze schade gecompenseerd.